Kredi Yapılandırma Hesaplama Aracı - 2025 Şartlarına Göre

Kredi yapılandırma, bankalara olan borcun ödenememesi durumunda bireylerin borçlarını kolay bir şekilde ödemesi için sunulan bir yöntemdir. Bu yöntemde banka, müşterinin mevcut borcunu kapatır ve kalan bakiyenin belirlenmesinin ardından borçluya yeni bir finansman desteği sağlar. Borç yapılandırması olarak da bilinen kredi yapılandırma işlemi, bankaların belirlediği yeni faiz oranları ve ödeme koşulları ile birlikte geri ödenir. Daha esnek ödeme planı sunan kredi yapılandırma işlemi, kredi faizlerinin düşürülmesi ya da ödeme güçlüğü çekilen kredi borçlarının düzene girmesi için kullanılabilir.

Kredi yapılandırma işlemi, mevcut borcun çekilen diğer krediye devredilmesi olarak tanımlanabilir. Ancak bu işlem, borçların tamamen silinmesi için kullanılmaz. Borçlu taraf mevcut kredi taksitini ödeme konusunda zorluk çekiyorsa, vade sürelerinde değişiklik ya da taksitlerin yeniden düzenlenmesi için yapılandırma başvurusu yapabilir. Bu süreçte banka; piyasa koşullarına göre belirlediği faiz oranı, vade süresi ve ödeme planını belirledikten sonra borçlu ile yeni bir anlaşma imzalar.

Bu durumda borçların türüne ve durumuna göre çeşitli adımlar takip edilebilir:

• Konut Kredisi Yapılandırma: Konut kredileri genellikle uzun vadeli borçlar olarak tanımlanır. Faiz oranları da piyasa koşullarına göre değişiklik gösterdiğinden bireyler, faiz oranlarının düşük olduğu zamanlarda yapılandırma başvurusu yapabilir. Böylelikle daha uygun oranlar ile daha avantajlı ödeme fırsatları elde edilebilir.

• Borç Transferi ile Yapılandırma: Bireyler, birden fazla kredi borcuna sahip olduğu zaman mevcut kredilerini tek bir finansman altında toplamak isteyebilir. Bu durumda borç transferi yöntemi ile kredilerin birleştirilmesi için yapılandırma talebinde bulunmak mümkündür.

• Refinansman Yöntemi ile Yapılandırma: Refinansman, temelde yeniden finansman desteği anlamına gelmektedir. Bu yöntem ile yapılandırma yapmak için bankaya müracaat edilmesi gerekir. Başvuru esnasında mevcut borcun başka bir bankaya transfer edilmesi de mümkündür. Yapılan başvurunun onaylanmasının ardından yeni kredinin alındığı banka ile sözleşme imzalanır.

Kredi yapılandırma hesaplama işlemi, mevcut bakiyenin tabi tutulacağı faiz oranına ve mevcut kredinin türüne göre farklılık gösterir. Bu işlem sırasında banka, bireyin kredi borcunu ödemesinin ardından farklı bir faiz oranı belirler ve kalan borcu yeniden hesaplar. Kalan anapara miktarı, yeni faiz oranı ve seçilen vade süresine göre hesaplama işlemi tamamlanır. Kredi yapılandırma yöntemi; konut kredisi, taşıt kredisi, ihtiyaç kredisi ve ticari kredilerde uygulanabilir. Ancak bu işlemin gerçekleştirilebilmesi için kredinin mevcut faiz oranını bilmek son derece önemlidir.

Hesaplama adımında ilk olarak bireyin kullandığı mevcut finansman türü ve kredi bilgileri (borcun ödendiği vade süresi, kalan vade süreleri vb.) istenir. Yapılandırmanın temelinde kalan borç bilgilerinin öğrenilmesi gerektiği için bireyin ilgili finans kuruluşundan bu bilgileri temin etmesi önemlidir. Bu işlemin ardından vade süresi, faiz oranı, ve ödenen taksit sayısı belirlendikten sonra kalan borç tutarına göre yapılandırılmış borç miktarı bulunur. Kredi yapılandırma faiz hesaplama adımında yeni faiz oranı, banka tarafından belirlenir ve yapılandırma koşulları dikkate alınarak yeni ödeme planına geçilir. Yapılandırma sırasında bireyin aylık ödeme miktarının ve planının bütçesine uygun olduğuna karar vermesi oldukça önemlidir.

Kredi yapılandırma işlemi için belirlenen bazı şartların taşınması gerekmektedir. Genel olarak kredi yapılandırma şartları aşağıdaki gibidir;

• Kredi ödemesinde zorluk yaşanması,

• Yapılandırma için gereken başvurunun yapılması,

• Banka tarafından yapılan yeni hesaplamanın onaylanması ve şartların kabul edilmesi,

• Yapılandırma sürecinde yasal takibe düşen ya da idari takip kapsamında olan herhangi bir borcun olmaması,

• Düzenli bir gelire sahip olunması ve bu gelirin belgelenebilmesi,

• Banka tarafından talep edilen belgelerin sunulması (kimlik belgesi, son 3 ay içinde düzenlenen faturalardan herhangi biri vb.),

• Kredi vade süresine dikkat edilmesi,

• Kredi tahsis ücreti, sigorta prim tutarı gibi masrafların karşılanması.

Kredi yapılandırma işleminde izlenmesi gereken farklı adımlar vardır. Bu talepte bulunan bireyin öncelikle kredi sağlayan banka ile iletişime geçmesi gerekir.

Kredi yapılandırma sürecinde aşağıdaki adımlar takip edilebilir;

1. Mevcut Borç Bilgilerinin Analiz Edilmesi: Yapılandırma sürecine başlamadan önce bireylerin kredi türünü belirlemesi ve kalan borç tutarını analiz etmesi gerekir. Ayrıca yapılandırma talebine kadar olan tüm taksitlerin toplanması ve kalan taksit tutarının not edilmesi gerekir. Mevcut faiz oranı da öğrenildikten sonra banka tarafından vade süresine göre uygun bir ödeme planı belirlenir.

2. Banka ile İletişime Geçilmesi: Kredi yapılandırma sürecinde bireylerin öncelikle banka ile iletişime geçmesi ve gerekli şartları öğrenmesi gerekir. Bu adımda müşteri, bankaların fiziki şubesini ziyaret edebilir ya da müşteri hizmetleri ile görüşerek bilgi edinebilir.

3. Bankanın Talep Ettiği Belgelerin Hazırlanması: Yapılandırma sürecinde bankalar, bireylerden bazı belgeleri talep edebilir. Bu belgeler, bireye daha kolay ulaşmak ve bireyin kalan krediyi ödeme gücü hakkında bilgi edinmek amacıyla istenebilir. Kimlik belgesi, maaş bordrosu, ikâmetgah adresi, kredi sözleşmesi ve ödeme planı ile birlikte bankanın fiziki şubesi ziyaret edilebilir ya da bu evraklar dijital kanallar aracılığıyla bankaya iletilebilir.

4. Dijital Kanallar Aracılığıyla Başvuru Yapılması: Yapılandırma sürecinde hazırlanan tüm belgeler, ilgili bankanın dijital kanalları aracılığıyla iletilebilir. Bankanın mobil bankacılık uygulamasına ya da web sitesine giriş yaptıktan sonra gerekli adımlar takip edilebilir ve belirlenen politikalara uygun şekilde başvuru tamamlanabilir.

5. Tekliflerin Değerlendirilmesi ve Yeni Kredi Sözleşmesinin İmzalanması: Yapılandırma sürecinde bankalar, başvuruda bulunan müşteriler için özel teklifler hazırlar. Bu teklifler, bireyin mevcut borcuna uygun şekilde belirlenir. Yapılandırma işlemi için belirlenen faiz oranları oldukça avantajlıdır. Ayrıca vade süreleri de daha uzun olduğundan esnek ödeme fırsatlarından faydalanmak mümkündür. Bu işlemlerin ardından yeni yapılandırma koşullarının kabul edilmesi halinde banka tarafından hazırlanan sözleşme imzalanır.

Kredi yapılandırma işlemi için belirlenen süreler, kredinin türüne göre değişiklik göstermektedir. 22 Eylül 2024 tarihinde BDDK tarafından alınan yeni karara göre ihtiyaç kredilerini ödemekte zorlanan bireylere 60 aya kadar yapılandırma imkanı sunulmuştur. Ancak bireylerin 1 yıl içerisinde yapılandırma başvurusu yapması gerekmektedir.

İhtiyaç kredilerinin yanı sıra taşıt ve KOBİ kredileri için belirlenen vade süresi de maksimum 60 aydır. Dolayısıyla bireyler, yapılandırma başvurusu sırasında en fazla 60 aya kadar kredinin vadelendirilmesini talep edebilir. Ancak bu talep konut kredilerinde 120 aya kadar çıkabilmektedir.

Kredi yapılandırma işlemleri, yasal düzenlemeler çerçevesinde en fazla 5 kez yapılabilir. Bu sınırlama, borçlunun finansal sorumluluğunu teşvik etmeyi ve kredi borçlarının sürdürülebilir bir şekilde yönetilmesini sağlamayı amaçlar. Ancak, bankalar, müşterilerinin borç durumunu ve ödeme geçmişini değerlendirerek, yapılandırma taleplerini kendi risk politikaları doğrultusunda kabul edip etmeme hakkına sahiptir. Dolayısıyla, her yapılandırma talebi, bankanın inisiyatifinde değerlendirilir.

Kredi yapılandırma işleminin temeli, ödenemeyen ya da aksatılan borçların daha düzenli bir şekilde ödenmesini sağlamak ve borçlunun borç yükünü hafifletmek için daha uygun ödeme seçenekleri belirlemektedir. Bu durumda yapılandırma işleminin mantıklı olup olmadığı, bireyin finansal durumuna göre farklılık gösterse de genellikle avantajlı olarak değerlendirilebilir. Ancak bu süreçte bireylerin yeni ödeme planına dikkat etmesi ve mevcut borçlarını düzenli bir şekilde ödemesi gerekir.

Kredi yapılandırma işleminin mantıklı olabilmesi için mevcut kredi faiz oranının yüksek olması ve bankanın yapılandırma teklifi için belirlediği yeni faiz oranının düşük olması gerekir. Bu durum, bireyin daha düşük taksitlerle ödeme yapmasını kolaylaştırdığı için geri ödeme sürecinin kolaylaşmasını sağlar. Ayrıca mevcut kredi borcu için kalan vade süresi az ise yapılandırma işleminde belirlenen vade süresi uzatılarak esnek bir ödeme planı oluşturulabilir.

Kredi yapılandırma işleminin mantıklı olmadığı durumlar ise ek masraf ve ücretlerin talep edilmesi ile ortaya çıkabilir. Özellikle bazı bankaların belirlediği politikalara göre yapılandırma işlemi yıl içinde yalnızca bir kez yapılabilir. Dolayısıyla ilerleyen dönemlerde bireyler üzerinde oluşabilecek borç yükü, tekrardan yapılandırılamayabilir. Bu durumda yapılandırma talebinde bulunmadan önce banka ile iletişime geçmek ve sözleşme şartlarını okumak gerekir.

Kredi yapılandırma işleminin iptal edilebilirliği, bankaların iç politikalarına ve kredi sözleşmesinin şartlarına bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Genel olarak, kredi yapılandırma işlemleri, bankaların müşterilerine ödeme kolaylığı sağlamak amacıyla sunulan bir hizmettir ve bu süreçte borcun vadesi, faiz oranı ve ödeme planı gibi unsurlar yeniden düzenlenir. Ancak, yapılandırma işleminin iptali her zaman mümkün olmayabilir ve bankadan bankaya farklılık gösterebilir.

Örneğin, bazı bankalar, kredi yapılandırma işleminin yalnızca aynı gün içinde iptal edilebileceğini belirtmektedir. Bu durumda, yapılandırma işlemi gerçekleştikten sonra müşteri, aynı gün içinde bankayla iletişime geçerek iptal talebinde bulunmalıdır. Aksi takdirde, yapılandırma işlemi iptal edilemeyebilir ve müşteri, yeni ödeme planına uymak zorunda kalabilir.

Ayrıca bazı bankalar, kredi yapılandırma işlemi sırasında müşteriye 14 günlük bir cayma hakkı tanımaktadır. Bu süre zarfında, müşteri herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin sözleşmeden cayabilir.

Kredi yapılandırma sürecinde borç ödenmediği takdirde bankanın belirli yaptırımları olabilir. Ödemelerde sorun yaşanırsa banka ilk olarak yapılandırmayı iptal edebilir. Dolayısıyla bireylerin yapılandırma işleminin ardından tüm borçlarını düzenli ve gününde ödemesi gerekir. Borcun ödenmemesi durumunda banka, yasal takip sürecini de başlatarak hukuki yollara başvurabilir.

Bu süreçte bireylerin belirlenen yasal takip sürelerini incelemesi ve bu sürelere dikkat etmesi gerekir. Kredi ödemelerinden doğan yasal takip süreci ile bireyin banka hesaplarına da haciz konulabilir. Bu durumda birey, hesabındaki nakit paraya ulaşamayabilir. Ancak maaşın yalnızca %25’ine haciz konulabildiği için kalan maaş tutarının kullanılması yine de mümkündür.