Kur Korumalı Mevduat Hesabı Nedir? Özellikleri Nelerdir?
Kur korumalı mevduat hesabı 21 Aralık 2021’den itibaren Türkiye Cumhuriyeti Devletinde yürürlüğe girmiştir.
Kur korumalı mevduat hesabı temel olarak kişilerin parasını kur korumalı mevduat hesabında tutarak döviz kur farkı ile kazanç elde etme etmesini yardımcı oluyor. Ancak sadece bununla sınırlı değil. Kur korumalı mevduat hesabı açabilmeniz için birçok detay ve şart bulunuyor.
Kur Korumalı Mevduat Hesabı Nedir?
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından yapılan açıklamaya göre kur korumalı mevduat hesabı; döviz mevduat hesabı veya döviz cinsinden katılım fonu bulunan ve Türkiye sınırları içerisinde yaşayan gerçek kişilerin, hesaplarını vadeli Türk lirası hesabına dönüştürerek yatırımlarının döviz karşısında değerini korumayı sağlayan bir sistemdir.
Kur Korumalı Mevduat Hesabı Özellikleri Nelerdir?
Kur korumalı mevduat hesabı açmak için bilmeniz gereken bir diğer konu ise özellikleridir. Kur korumalı **mevduat **hesabının özelliklerini ise şu şekilde sıralayabiliriz;
-
Kur korumalı mevduat hesabınızı 3, 6 veya 12 ay vadeli olarak açabilirsiniz.
-
Yalnızca Türk lirası cinsinden açılabilir.
-
Kur korumalı mevduat hesabından Türkiye sınırları içerisinde yerleşik yaşayan gerçek kişiler sadece bir kere faydalanabilirler.
-
Hesap açma alt limiti 1000 TL’dir ancak bu limit bankalara göre değişkenlik gösterebilir.
-
Açılan kur korumalı mevduat hesabına uygulanacak olan asgari faiz oranı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından belirlenen faiz oranının altında olamaz.
-
Kur farklı hesaplamaları için ise Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası her gün saat 11’de döviz alış kuru yayınlayacaktır.
-
Kur korumalı mevduat hesabına stopaj uygulanmamaktadır.
-
Vade sonunda kur değişiminin faiz oranının üstünde kalması durumunda oluşabilecek fark hesap sahibine Türk lirası olarak yansıtılacaktır.
-
Paranın kur korumalı mevduat hesabında bulunduğu süre boyunca hesaptan para çekme ya da hesaba para yatırma işlemleri yapılamamaktadır.
Kur Korumalı Mevduat Hesabı Nasıl Açılır?
Yapılan açıklamalarla birlikte birçok banka kur korumalı mevduat hesabı sistemi öncelikle olarak tüm kamu bankalarında uygulamaya konulmuştur. Dilediğiniz bankada kur korumalı mevduat hesabı açtırabilirsiniz.
Kur Farkına Karşı TL Yatırım Teşviki
2021 yılının son zamanlarında var olan döviz artışından dolayı birtakım yatırım teşvikleri ön planda yer almaya başladı. Hükümetin yaptığı bu teşvik hamlesi vatandaşlar tarafından büyük oranda ilgi gördü. Öte yandan döviz kurlarının da hızlı bir biçimde düşmesini sağladı. İlk başlarda pek çok soru yanıtsız kalsa da yayınlanan tebliğ ile beraber daha da net bir hale gelmeye başladı.
Kur Korumalı Türk Lirası Mevduat Hesabı Nedir?
Kur korumalı TL mevduat hesaplarının temel amacı yatırımcılarının döviz hesaplarını TL’ye dönüştürmelerini sağlamaktır. Elde edecekleri kazancın durmaması için de kayıp yaşanmayacağı garanti edilmelidir. Döviz kurlarındaki dalgalanmaları baz alan bir hesap türü olmasının yanı sıra normal şartlar altında değerlendirilmeye alınmamaktadır.
Devlet destekli olarak zaman zaman TL yatırım teşviki olarak sunulan bu hesap seçeneği 21 Aralık 2021 Salı günü, Resmî Gazete’nin 31696 sayılı mükerrer sayısında yayınlanan Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ adı altında yürürlükte olmaya başladı.
Kur Korumalı TL Mevduat Hesabının Amacı Nedir?
Kur korumalı TL mevduat sisteminin temel amacı, bankalarda var olan toplam mevduat hesaplarının içerisinde TL değerini ve payını arttırmaktır. Bu sistemle beraber Türk lirasına olan ilginin artmasına dair teşvik planı olarak kendini göstermektedir. Bu aşamada finansal istikrarı amaçlamak ele alınması gereken bir konu olmaktadır.
Döviz kurlarında yaşanan yükselişten ötürü yatırımcıların TL’den uzaklaşmaları ve dövizlere yönelimlerini engellemek adına bu alternatif yöntem yürürlüğe sokulmaktadır.
Mevduat Hesaplarıyla Döviz Garantili Mevduat Hesaplarının Arasındaki Farklar
Döviz garantisi veren mevduat hesabı, kredili mevduat hesabına göre daha farklı olarak çalışmaktadır. Mevduat hesaplarında sadece mevduat faiz oranları etkili olurken, kur korumalı TL hesaplarındaysa döviz kurlarında var olan artma ve azalmalar da dikkate alınabilecektir.
Mevduat hesap sahipleri vadenin bitimiyle beraber tam olarak ne kadar kazanılacağı bilinmektedir. Öte yandan döviz garantili hesaplarda ise vade sonundaki döviz kurlarına bakılarak, bu şekilde bir hesaplama işlemi gerçekleşebilir.
Döviz oranlarıyla mevduat faiz oranları karşılaştırdık tan sonraki süre zarfında hesap sahibine gerekli ödemeler yapılabilecektir. Böylelikle hesap sahiplerinin en alt seviyedeki kazancı, mevduat faiz oranı çerçevesinde belirlenebilir.
Kur Korumalı TL Mevduat Hesabı Nasıl Çalışmaktadır?
Kur korumalı TL mevduat hesaplarının işleyişiyle beraber yatırımcıların hesaplarındaki birikimlerin TL’ye çevirseler bile döviz odaklı olarak kazanç elde etmelerine dair bir durum ortaya çıkmaktadır. Döviz tevdiat hesaplarının TL vadeli mevduat ve katılım hesaplarına çevrilmesiyle beraber bu süreç başlayacaktır.
Vadenin sona ermesiyle birlikte kur değişim oranı da dikkate alınacak ve hesabın kapatılması bu şekilde sağlanacaktır. Döviz hesaplarını TL’ye çeviren hesap sahiplerinin kayba uğramaları halinde ise bu durum Merkez Bankası tarafından karşılanabilecektir.
TL-Dolar Kuru Arasındaki Farklar Mevduat Hesabına Nasıl Yansır?
TL ile döviz kurları arasındaki farklar vadenin bitimiyle beraber hesaplara yansıtılacaktır. İlk olarak kur korumalı TL hesabının faiz oranı hesaplanacaktır. Arkasından da hesabın açılmasıyla vadenin bitişi arasındaki kur değişim oranı dikkate alınarak; bu yöne bir kıyaslama gerçekleştirilecektir.
Hangisinin daha yüksek olduğuna bakılacak ve ona bağlı olarak mevduat hesabı sahibine ödemeler yapılacaktır.
Yatırımcıların sermaye tutarlarının yanında faiz getirileri hesabın açıldığı bankalar tarafından ödenecektir. Kur değişim oranı doğrultusunda artı farkın çıkması halinde söz konusu değişim Merkez Bankası tarafından karşılanmak üzere ilgili bankaya yatırılacaktır.
Yatırımcılar buna bağlı olarak dövize yaptıkları yatırımı TL üzerinden gerçekleştirmeleri halinde de aynı oranda kazanç sağlamaları gibi bir durum ortaya çıkabilecektir.
Kur Korumalı Vadeli TL Hesabı Riskleri Nelerdir?
Kur korumalı TL vadeli mevduat hesapları tamamen risksiz bir konumda yer almaktadır. Bu yatırım işlemleri esnasında da gelir elde etmek kesin olarak görülebilmektedir.
Aynı zamanda da bu vadeli hesap türü tamamen yatırımcıların daha da fazla gelir elde etmelerine dayalı olarak kurulmaktadır. Enflasyona ve zamana bağlı olarak değer kaybının ortaya çıkması da mümkün olarak adlandırılmaktadır.
Kur korumalı TL vadeli mevduat hesabı, sadece yatırımcılar için değil bankalar için de risk oluşturmamaktadır. Her bir banka, standart mevduat hesaplarının prosedürlerini uygulamaya koyacaklarından ötürü herhangi bir olumsuz durum söz konusu olmayacaktır. Bankaların ya da yatırımcıların olumsuz halde bir durum yaşamaları halinde de tüm bu aksaklıklar Merkez bankası tarafından karşılanabilecektir.
Türk Lirasına Yatırımına Özendiren Mevduat Hesaplarının Vade Ayrıntıları Ne Şekildedir?
Türk lirasına teşvik etmek adına ortaya atılan kur korumalı TL mevduat hesapları, yatırımcılarına farklı vade seçenekleriyle sunulmaktadır. Her bir vadeli mevduat hesabı 3,6 ve 12 aylık periyotlar olacak şekilde açılabilir. Bu süre oldukça önemsenmesi gereken bir konu olmaktadır.
Vade süresinin dolmadan para çekilmesi durumunda var olan farkın Merkez bankası tarafından ödenmesi durumunu ortadan kaldıracaktır. Bu yüzden vade sürecini seçme konusunda titiz davranmak son derecede önemsenmesi gereken bir konu olarak ele alınmalıdır.
Kura Bağlı Vadeli Mevduat Teşviklerinin Limit Sınırlaması Var Mı?
TL odaklı olarak yatırım teşviklerinin doğrultusunda ortaya çıkan bu mevduat hesabı, yalnızca dövizlerden dönüştürülen tevdiat hesaplarını kapsamaktadır. İlk olarak TL hesabı açan yatırımcıların bu tip desteklerden faydalanmaları gibi bir durum söz konusu olmayacaktır.
Öte yandan bir kerelik olmak üzere bu imkanlardan yararlanılacağı da yayımlanan tebliğ içerisinde açıkça ifade edilmiştir. Bir kişi aynı desteği birden fazla kez elde edemeyecektir.
Döviz Garantisindeki TL Yatırım Teşviki Hangi Mevduat Hesap Türlerini İçermektedir?
Döviz garantili TL yatırım teşvikini sağlayan hesaplar, tüm mevduat türlerini kapsamamaktadır. Yatırımcıların kamu, özel ve katılım bankaları içerisinde yer alan döviz tevdiat hesaplarına ve döviz katılım fonlarına dair destek verebilecek türde yer almaktadır.
Kur Korumalı TL Mevduat Faiz Getirisinden Kimler Faydalanacaktır?
Kur korumalı TL mevduat hesaplarının faiz gelirlerinden sadece yurt içinde ikamet eden kişiler faydalanacaktır. Yurtdışında farklı meslekler icra eden kişilerin bu şekilde bir imkana erişmeleri mümkün olmamaktadır. Öte yandan kurumlara ait olan ticari hesapların da TL korumalı hesaplar olarak değerlendirmelerinin de mümkün olmadığı belirtilmektedir.
Destekten faydalanmak isteyen kişilerin 20 Aralık 2021 tarihinden önceki süre zarfında Dolar, Sterlin ve Euro cinsinden döviz tevdiat hesabına ya da döviz katılım fonlarına sahip olmaları da belirtilmektedir. Bu sistem aynı zamanda yeni açılmış TL hesaplarını değil, döviz hesaplarından TL hesaplarına dönüştürülen mevduatları kapsamaktadır.
TL Yatırımını Arttırmak İçin Mevduat Hesaplarının Stopaj Vergisi
TL korumalı hesapların devreye girdiğini ifade eden Resmî Gazete tebliği içerisinde stopaj vergisi doğrultusunda herhangi bir madde bulunmamaktadır.
Ancak Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada da herhangi bir stopaj uygulamasının söz konusu olmadığı ifade edilmiştir. Böylelikle TL yatırımına teşvik için vergi alınmayacağı da belirtilmektedir.