Rapor Parası Nedir, Nasıl Alınır? Ne Zaman, Ne Kadar Yatar?

Rapor parası olarak da bilinen iş göremezlik ödeneği, çalışma hayatından doğum ya da sağlık sorunları nedeniyle geçici olarak uzak kalan sigortalıların en çok merak ettiği konulardan biridir. Bu yazımızda rapor parasının ne olduğuna, ne kadar olduğuna, ne zaman yattığına, nasıl alındığına ve hesaplandığına değineceğiz. Ayrıca rapor parası alabilmek için hangi şartların gerekli olduğunu detaylı bir şekilde ele alacağız.

Rapor  Parası Nedir?

Rapor parası olarak bilinen iş göremezlik ödeneği, sigortalı bir çalışanın belirli sebeplerden ötürü geçici olarak çalışamaması durumunda Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yapılan bir ödemedir. Geçici iş göremezlik ödeneği; iş kazası, analık izni, meslek hastalığı veya çalışma hayatını etkileyebilecek herhangi bir hastalık durumunda verilebilir. Ancak bu durumun sağlık raporu gibi resmi belgelerle kanıtlanması gerekir. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile ortaya konan rapor parası, sağlık raporunda belirtilen süre boyunca gelir kaybını önlemek amacıyla sigortalıya ödenir. 

Rapor Parası Nasıl Hesaplanır?

Rapor parası hesaplama işleminde temel alınan iki kriter vardır: sigortalının son 3 ay içinde aldığı maaş tutarı ve rapor süresi. Buna göre; sigortalının son 3 ay içinde aldığı brüt maaşın bu dönemdeki prim gün sayısına bölünmesiyle günlük kazanç ortalaması elde edilir. Sigortalının ayakta tedavi olması durumunda günlük kazancın ⅔’ü alınırken yatarak tedavi olması durumunda ½’si ödenir. Hastalık ödeneği ve doğum iş göremezlik ödeneği de bu doğrultuda hesaplanır.

Örneğin aylık brüt kazancı 26.004,71 TL olan asgari ücretli bir çalışanı ele alalım. Bu çalışanın son üç aylık toplam kazancının 78.014,13 TL ve prim gün sayısının 90 gün olması durumunda; günlük kazancı yaklaşık 866,82 TL olur. Rapor süresinin 10 gün olduğunu varsayarsak ayakta tedavi durumunda (ilk iki gün hariç) yaklaşık 4.623,20 TL, yatarak tedavi durumunda ise 3.627,40 TL civarında bir ödeme alabilir. 

Rapor Parası Ne Kadar?

Rapor parasının ne kadar olacağı kişinin brüt maaşına ve rapor süresine göre değişiklik gösterir. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından belirlenen hesaplama esaslarına göre sigortalı kişinin rapor almadan önceki son üç aylık maaşı ve prim gün sayısı temel alınır. Bu veriler doğrultusunda sigortalının günlük kazancı hesaplanır. Ancak tedavinin nasıl gerçekleştiği ödeme oranlarında değişikliğe sebep olur. Buna göre: 

• Ayakta tedavi gören sigortalıların günlük brüt kazancının 2/3 ‘ü,
• Yatarak tedavi gören sigortalıların ise günlük kazancının ½’si ödenir.

İnceleme ve onay sürecinin sonunda rapor parası, sigortalının banka hesabına aktarılabilir ya da PTT şubelerinden alınabilir. 

3 Günlük Rapor Parası Ne Kadar?

3 günlük rapor parasının ne kadar olduğu; sigortalının son 3 ay içinde aldığı maaş tutarı ve rapor süresine bağlıdır. Buna göre 26.004,71 TL brüt asgari ücretle çalışan bir sigortalıyı ele alalım. Bu durumda 26.004,71 TL brüt ücretin 30 güne bölünmesiyle 866,82 TL günlük kazanç elde edilir.  Kanun kapsamında ilk iki gün için ödeme alınmazken üçüncü gün alınabilir. Sigortalının ayakta tedavi görmesi durumunda günlük kazancın ⅔’ünü yani 577,90 TL’si alınırken yatarak yapılan tedavilerde ½’si yani 433,43 TL’si alınır.

4 Günlük Rapor Parası Ne Kadar?

4 günlük rapor parası tutarı sigortalı kişinin son üç ay içinde aldığı maaş tutarına ve rapor süresine göre değişiklik gösterebilir. 26.004,71 TL brüt asgari ücretle çalışan bir sigortalıyı ele alacak olursak bu ücretin 30 güne bölünmesi sonucunda günlük kazancı 866,82 TL olarak buluruz. Kanunlar gereği raporlarda 3. günden itibaren ödeme yapılmaya başlanır. Bu noktada tedavinin ayakta ya da yatarak olması büyük önem taşır. Ayakta tedavilerde sigortalıya günlük kazancın ⅔’ü yani 1.155,80 TL ödenir. Yatarak tedavide ise bu tutar 866,85 TL olur.

10 Günlük Rapor Parası Ne Kadar?

10 günlük bir rapor için ne kadar iş göremezlik ödeneği alınabileceği raporlu kişinin son üç ay içinde ne kadar maaş aldığına ve ne kadar süre raporlu olduğuna göre şekillenir. İlgili kişinin 26.004,71 TL brüt asgari ücret aldığını varsayalım. Brüt ücretin 30 güne bölünmesiyle günlük kazanç elde edilir. Bu doğrultuda günlük kazanç 866,82 TL olur. Kanunlara göre raporun ilk iki günü ödeme yapılmaz. Ayakta tedavi olması durumunda sigortalıya günlük kazancın ⅔’ü yani 4.623,20 TL ödenirken yatarak tedavi gören sigortalıya 3.467,40 TL ödenir. 

30 Günlük Rapor Parası Ne Kadar?

1 aylık rapor parasının ne kadar olduğunu hesaplarken rapor sahibinin son 3 ay içerisinde ne kadar maaş aldığını bilmemiz gerekir. Bu durumda rapor sahibi 26.004,71 TL brüt asgari ücret alıyorsa bu durumda  brüt ücretin 30 güne bölünmesiyle günlük kazanç 866,82 TL olur. Kanunlar doğrultusunda ilk 2 gün için rapor parası verilmez. Eğer sigortalı ayakta tedavi görüyorsa günlük kazancın ⅔’ünü yani 16.181,20 TL’yi alır. Yatarak tedavide ise alınacak olan tutar 12.135,90 TL’dir.

Rapor Parası Ne Zaman Yatar?

SGK rapor parası, sigortalının raporlu olduğu dönemin sona ermesinden sonra işverenin bu raporu SGK’ya iletmesini takiben 7 ila 15 iş günü içinde iletilir. Ancak analık halinden kaynaklı rapor parası alacak kişilerin isteği üzerine rapor parasının aylık olarak alınması da mümkündür. Rapor parası, sigortalının banka hesabına yatırılabildiği gibi PTT aracılığıyla da alınabilir. Ödemenin PTT üzerinden alınması durumunda sigortalıya bilgilendirme mesajı gönderilir.

Rapor parası ödeme süreci; işverenin raporu bildirme zamanına ve evrakların eksiksiz teslim edilmesine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Raporun SGK’ya geç ve eksik iletilmesi durumunda ödeme sürecinde gecikmeler yaşanabilir. Diğer yandan sigortalılar e-Devlet üzerinden “SGK İş Göremezlik Ödemesi Sorgulama” sekmesini açarak rapor parasının ne zaman yatacağı ile ilgili anlık olarak kontrol sağlayabilir.

Rapor Parası Nasıl Alınır?

Rapor parası alabilmek için belirli şartların sağlanması gerekir. Bu kapsamda sigortalının ilk olarak SGK tarafından yetkilendirilmiş bir sağlık kuruluşundan iş göremezlik raporu alması ve çalıştığı kuruma vermesi gerekir. Daha sonra işverenin bu raporu SGK’ya sunmasıyla inceleme süreci başlar.  SGK, sigortalının rapordan önceki 90 gün boyunca ne kadar maaş aldığını ve sigorta primlerini inceler. Raporun onaylanmasının ardından iş göremezlik ödeneğinin PTT’den alınması ya da sigortalının banka hesabına yatırılması mümkündür.

Rapor Parası Alabilmek İçin Gerekli Şartlar Nelerdir?

Rapor parası alabilmek için bazı şartların yerine getirilmesi gerekir. Bu şartların karşılanması durumunda sigortalı kişiler rapor süresi boyunca geçici iş göremezlik ödeneği alabilirler. Rapor parası alabilmek için gerekli şartlar aşağıda tablo halinde verilmiştir.

SIK SORULAN SORULAR

Rapor Parası En Fazla Kaç Gün Alınabilir?

Hastalık durumlarında en fazla 180 güne kadar rapor parası verilirken iş kazası veya meslek hastalığı durumlarında belirli bir sınır olmaksızın çalışan iyileşene ve yeniden çalışabilir hale gelene kadar ödeme yapılır. Doğum durumlarında; doğumdan önce 8 hafta, doğumdan sonra 8 hafta toplamda 16 hafta ödeme yapılır. Çoğul gebeliklerde ise doğumdan önce 10 hafta, doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplamda 18 hafta ödeme yapılır. 

2 Günlük Rapor Parası Maaştan Kesilir mi?

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’a göre, geçici iş göremezlik ödeneği üçüncü günden itibaren ödenmeye başlar. Dolayısıyla raporun ilk iki günü SGK ödeme yapmadığı için ödenmeyen iki gün maaştan kesilmiş gibi görünür. 

Rapor Parasını Kim Öder?

Hastalık, doğum, iş kazası veya meslek hastalığı gibi sebeplerden ötürü rapor alınması durumunda işveren raporu SGK’ya bildirir. Raporun incelenmesinin ardından rapor parası Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından sigortalıya ödenir. 

Doğum Rapor Parası Kaç Taksitte Yatar?

Doğum rapor parası peşin alınabildiği gibi doğum öncesinde ve doğum sonrasında olmak üzere iki taksit halinde ya da rapor süresi boyunca (16 hafta) aylık olarak da yatırılabilir. Bu noktada doğum yapacak kişinin tercihi sürecin nasıl ilerleyeceğini belirler. 

Emekli Rapor Parası Alabilir mi?

Aktif olarak sigortalı bir işte çalışmayan bir emekli rapor parası alamaz. Çünkü rapor parası aktif olarak prim ödemesi yapan çalışanlar için verilen geçici bir iş göremezlik ödeneğidir. Emekli olan kişi artık prim ödemesi yapmadığı için SGK tarafından herhangi bir ödeme alamaz. Diğer yandan Sosyal Güvenlik Destek primi ödeyerek çalışan emekliler; yalnızca iş kazası ve meslek hastalığı durumlarında rapor süresince istirahat parası alabilir.

Emekli Çalışan Rapor Parası Alabilir mi?

Evet, hem emekli maaşı alıp hem de bir iş yerinde sigortalı olarak çalışan emekliler belirli şartları sağlamaları halinde rapor parası alabilir. İş kazası, hastalık, meslek hastalığı gibi sebepler emekli çalışanlar için de geçerlidir.

Rapor Alınca Ne Kadar Maaş Verilir?

Rapor alınması durumunda işveren tarafından herhangi bir ödeme yapılmaz. Rapor süresi mevcut maaştan kesilir ancak SGK rapor parasını maaştan ayrı olarak yatırır. Rapor alınca ne kadar maaş verileceği ise kişinin son üç aydaki maaş tutarına, rapor süresine, tedavinin ayakta ya da yatarak olmasına göre değişiklik gösterir. Bu yüzden net bir tutardan bahsetmek doğru değildir.  

Rapor Parası Bankaya Gönderildi Ne Demek?

“Rapor parası bankaya gönderildi” ifadesi, SGK’nın geçici iş göremezlik ödeneğini hesapladığını ve ödeme talimatını tamamladığını gösterir. Bu noktada rapor parası çalışan adına tanımlı banka hesabına aktarılır. Kısaca “Rapor parası bankaya gönderildi” ifadesini gören bir kişi rapor parasının hesabına yattığını anlayabilir. Ancak ödemenin cuma gününe ya da hafta sonuna denk gelmesi durumunda, tutarın hesaba geçmesi bir iki günü bulabilir.

İş Kazası Geçiren Emekli Rapor Parası Alabilir mi?

İş kazası geçiren bir emeklinin rapor parası alıp almayacağı emeklinin aktif olarak sigortalı bir işte çalışmasına bağlıdır. Eğer emekli birey sigortalı bir işte çalışırken iş kazası geçirirse rapor parası alma hakkı bulunur. 

Rapor Parası Neden Yatmaz?

Rapor parasının yatmamasının birden çok sebebi olabilir. Bu sebeplerden en yaygın olanı raporun geç veya eksik bildirilmesidir. Diğer yandan  90 günlük prim şartının yerine getirilmemesi de rapor parasının yatmamasına sebep olabilir. 

90 Günlük Prim Süresi Tamamlanmayan Sigortalı Rapor Parası Alabilir mi?

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’a göre, hastalık ve doğum durumlarında 90 günlük prim süresini tamamlamayan bir sigortalı rapor parası alamaz. Ancak  iş kazası veya meslek hastalığı durumlarında 90 günlük prim koşulu aranmadan sigortalıya rapor parası ödenir.  

Rapor Parası İçin Nereyi Aramam Lazım?

Rapor parası ile ilgili bilgi almak ya da sorgulama yapmak için ALO 170 SGK Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi aranabilir. ALO 170 hattı üzerinden bilgi alınmasının yanı sıra raporun ödenip ödenmediği, hangi tarihte onaylandığı veya hangi kuruma aktarıldığı gibi sorgulama işlemleri yapılabilir. Buna ek olarak e-Devlet üzerinden “Rapor Parası Sorgulama” hizmetini kullanılarak da ödeme durumları kontrol edilebilir. 

Kaynak:

• 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlik Sigortasi Kanunu