Ocak 2012'de yürürlüğe giren Genel Sağlık Sigortası (GSS) sistemi, sosyal güvencesi olmayan bireylerin sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesi için zorunlu hale getirildi. Bu kapsamda, Türkiye'de ikamet eden ve sosyal güvenliği olmayan herkesin GSS tescili yapılarak prim ödemesi gerekiyor. Ancak, GSS'nin şartları, kapsamı ve prim borcu gibi konular hakkında vatandaşların bilmesi gereken pek çok detay bulunuyor.
Bu yazımızda, GSS’nin kimleri kapsadığını, hangi şartlarda zorunlu olduğunu ve prim borcunun nasıl biriktiği gibi temel bilgileri ele alacağız. Ayrıca, GSS tescili ve borç yapılandırma fırsatları gibi pratik konulara dair rehber niteliğinde bilgiler sunacağız.
Genel Sağlık Sigortası (GSS), Türkiye'de ikamet eden ve sosyal güvencesi olmayan bireylerin sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesi için oluşturulmuş zorunlu bir sigorta sistemidir. GSS kapsamında olan kişiler, belirlenen primleri ödeyerek sağlık hizmetlerinden faydalanabilirler.
GSS prim borcu, GSS kapsamındaki bireylerin ödemesi gereken primleri zamanında ödememesi durumunda oluşan borçtur. Prim borcu, kişinin gelir durumuna göre belirlenen tutarın ödenmemesi halinde birikir ve gecikme faiziyle birlikte artar.
GSS prim borcunun oluşmaması için düzenli olarak prim ödemelerinin yapılması önemlidir. Prim borcu olan kişiler, sağlık hizmetlerinden tam olarak yararlanamayabilir ve borçlarını ödemeden hastanelerde sağlık hizmeti alamayabilir.
Genel Sağlık Sigortası (GSS), Türkiye'de ikamet eden ve herhangi bir sosyal güvencesi olmayan bireylerin sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesi için zorunlu bir sigorta sistemidir. GSS sağlık sigortası şartları şöyle sıralanabilir:
1. Kapsam ve Zorunluluk
2. Prim Ödeme Yükümlülüğü
3. Sağlık Hizmetlerinden Yararlanma Şartları
4. Gelir Testi ve Başvuru Süreci
5. İstisnai Durumlar
Genel Sağlık Sigortası (GSS) tescili, Türkiye'de ikamet eden ve herhangi bir sosyal güvencesi olmayan bireylerin, sağlık hizmetlerinden yararlanabilmeleri için Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından otomatik olarak GSS kapsamına alınması işlemidir. Bu tescil ile kişi, GSS prim ödeme yükümlülüğü altına girer ve sağlık hizmetlerinden faydalanabilir.
GSS borcunu yapılandırmak isteyen bireyler, belirli dönemlerde devlet tarafından sunulan yapılandırma fırsatlarından yararlanabilir. 2024 yılı itibarıyla, GSS borçlarının yapılandırılması için aşağıdaki adımlar takip edilebilir:
Yapılandırma başvuruları, SGK il veya ilçe müdürlüklerine şahsen yapılabileceği gibi, e-Devlet üzerinden de gerçekleştirilebilir. Başvuru süreleri, çıkarılan yapılandırma kanunlarına göre belirlenir; bu nedenle güncel başvuru tarihlerini takip etmek önemlidir.
Yapılandırılan borçlar, peşin veya taksitli olarak ödenebilir. Peşin ödemelerde, gecikme faizlerinde indirimler uygulanabilir. Taksitli ödemelerde ise belirli vade farkları eklenerek ödeme planı oluşturulur.
Yapılandırma kanunları, belirli dönemlerde çıkarıldığından, güncel düzenlemeleri SGK'nın resmi internet sitesi veya Resmi Gazete üzerinden takip etmek önemlidir.
Yapılandırma başvurusu yapmadan önce borç durumunuzu e-Devlet üzerinden "Genel Sağlık Sigortası Tescil ve Prim Borcu Sorgulama" hizmeti ile kontrol edebilirsiniz. Ayrıca, SGK il veya ilçe müdürlüklerinden detaylı bilgi almanız da mümkündür.
Genel Sağlık Sigortası (GSS) borcunun silinmesi için belirli dönemlerde devlet tarafından yapılandırma veya af düzenlemeleri yapılmaktadır. 2024 yılında, 31 Aralık 2023 tarihine kadar olan GSS prim borçları, çıkarılan torba yasa ile otomatik olarak silinmiştir. Ancak, 1 Ocak 2024 ve sonrasına ait borçlar için şu an itibarıyla bir af veya silinme düzenlemesi bulunmamaktadır.
Evet, Türkiye'de ikamet eden tüm vatandaşlar için Genel Sağlık Sigortası yaptırmak zorunludur. 1 Ocak 2012 tarihinde yürürlüğe giren düzenlemeyle, sosyal güvencesi olmayan herkes GSS kapsamına alınmıştır. Bu sayede, tüm vatandaşların sağlık hizmetlerinden faydalanması hedeflenmiştir.
İkamet ettiğiniz il veya ilçedeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı'na (SYDV) başvurarak gelir testi yaptırmanız gerekmektedir. Bu test, aile içindeki kişi başına düşen geliri belirleyerek, prim ödeme durumunuzu tespit eder.
Kimlik belgeniz ve ikametgah belgeniz yanınızda olmalıdır. İkametgah belgesini e-Devlet üzerinden veya Nüfus Müdürlüklerinden temin edebilirsiniz.
Gelir testi başvurusu tamamlandıktan sonra, sonuçlar Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) iletilir. Gelir durumunuza göre prim ödeme miktarınız belirlenir. Geliri belirli bir seviyenin altında olanların primleri devlet tarafından karşılanır.
Başvurunuzun sonucunu e-Devlet üzerinden takip edebilirsiniz. Ayrıca, SGK il veya ilçe müdürlüklerinden de bilgi alabilirsiniz.
Başvurunuz onaylandıktan sonra belirlenen prim tutarını düzenli olarak ödeyerek sağlık hizmetlerinden faydalanabilirsiniz.
2024 yılı için GSS prim tutarı, brüt asgari ücretin %3'ü olarak belirlenmiştir. Bu kapsamda, aylık GSS primi 600,08 TL'dir. Gelir testi sonucunda, aile içindeki kişi başına düşen gelirin brüt asgari ücretin üçte birinden az olduğu tespit edilirse, primler devlet tarafından karşılanır ve prim ödeme yükümlülüğünüz ortadan kalkar.
GSS kapsamında olan bireyler şöyledir:
GSS kapsamı dışında kalan bazı özel durumlar ve kişiler bulunmaktadır:
Bu kişiler, GSS kapsamı dışında kaldıkları için Türkiye'deki genel sağlık sigortası hizmetlerinden yararlanamazlar.
Genel sağlık sigortası başvuru adımları için aşağıdaki süreç takip edilebilir:
Başvurunuz onaylandıktan sonra belirlenen prim tutarını düzenli olarak ödeyerek sağlık hizmetlerinden faydalanabilirsiniz.
Genel Sağlık Sigortası (GSS) zorunlu bir sigorta türü olduğundan, isteğe bağlı olarak genel sağlık sigortası iptali mümkün değildir. Ancak, aşağıdaki durumlarda GSS kapsamından çıkabilirsiniz:
Eğer yukarıdaki durumlardan biri gerçekleştiyse ve hâlâ GSS prim borcu görünüyorsa, bağlı bulunduğunuz SGK il veya ilçe müdürlüğüne dilekçe ile başvurarak durumunuzu bildirebilirsiniz. GSS iptali için gerekli dilekçe örneklerine SGK'nın resmi internet sitesinden ulaşabilirsiniz.
Genel Sağlık Sigortası (GSS) borcu, Türkiye'de ikamet eden ve herhangi bir sosyal güvencesi olmayan kişilerin, zorunlu olarak ödemeleri gereken GSS primlerini ödememeleri durumunda oluşur.
GSS borcunun oluşmasının başlıca nedenleri şunlardır:
GSS borcunun ödenmemesi durumunda aşağıdaki sonuçlarla karşılaşılabilir:
Genel Sağlık Sigortası (GSS), Türkiye'de ikamet eden herkesin sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesi için zorunlu olarak uygulanan bir sigorta türüdür ve sağlık hizmetlerine erişimi güvence altına almayı amaçlar. İsteğe Bağlı Sigorta ise bireylerin emeklilik hakkı elde etmek için, sosyal güvencesi olmayan ya da çalışma süresi eksik olan kişilere, prim ödeyerek kendi isteğiyle sosyal güvenlik kapsamına dahil olma imkanı sunar. Temel fark, GSS’nin zorunlu olması ve yalnızca sağlık hizmetlerini kapsaması iken, isteğe bağlı sigortanın bireyin tercihiyle yapılıyor olması ve emeklilik gibi uzun vadeli sosyal güvenlik haklarını hedeflemesidir.
Türkiye'de en az bir yıl ikamet izni olan yabancı uyruklu kişiler, ikamet izinlerinin başlangıç tarihinden itibaren üç ay içinde Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) başvurarak GSS kapsamına girebilirler. Başvurular, ikamet edilen bölgedeki SGK il veya ilçe müdürlüklerine yapılmalıdır.
Hayır, öğrenciler GSS kapsamındadır. 18 yaşını doldurmuş ve herhangi bir sosyal güvencesi olmayan öğrenciler, gelir testi sonucuna göre prim ödeyerek veya prim ödemeden GSS'den yararlanabilirler. Yabancı uyruklu öğrenciler ise Türkiye'de öğrenim gördükleri süre boyunca GSS'ye başvurarak sağlık hizmetlerinden faydalanabilirler.
GSS prim borçları, SGK ile anlaşmalı bankalar aracılığıyla ödenebilir. Bu bankalar arasında Ziraat Bankası, VakıfBank, Halkbank, İş Bankası, Garanti BBVA, Akbank, Yapı Kredi ve PTT bulunmaktadır. Ödemeler, bankaların şubelerinden, internet bankacılığı veya ATM'leri üzerinden T.C. kimlik numarası ile yapılabilir.
GSS primleri, her ayın sonuna kadar ödenmelidir. Örneğin, Ocak ayına ait prim, en geç 31 Ocak tarihine kadar ödenmelidir. Primlerin düzenli ödenmesi, sağlık hizmetlerinden kesintisiz yararlanabilmek için önemlidir.
Evet, işsizlik maaşı alan kişiler, işsizlik ödeneği aldıkları süre boyunca GSS kapsamındadır ve primleri İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanır. Bu sayede, işsizlik ödeneği süresince sağlık hizmetlerinden faydalanmaya devam edebilirler.
GSS, sigortalının bakmakla yükümlü olduğu eş, çocuklar ve belirli şartlarda anne ve babayı da kapsar. Bu kişiler, sigortalının üzerinden sağlık hizmetlerinden yararlanabilirler.
GSS prim borcu, sigortalının kendisine aittir ve aile bireylerini doğrudan etkilemez. Ancak, sigortalının prim borcu nedeniyle sağlık hizmetlerinden yararlanamaması durumunda, kendisi üzerinden bakılan aile bireyleri de sağlık hizmetlerinden faydalanamayabilir.
GSS kapsamında olan kişiler, devlet ve üniversite hastanelerinde muayene, tedavi, ameliyat, ilaç ve tıbbi malzeme gibi sağlık hizmetlerinden faydalanabilirler. Özel hastanelerde ise SGK ile anlaşmalı olanlardan, belirli bir fark ücreti ödeyerek hizmet alabilirler.
Türkiye'de ikamet etmeyen ve yurtdışında yaşayan Türk vatandaşları, GSS kapsamı dışında kalır. Ancak, Türkiye'ye döndüklerinde ve ikamet etmeye başladıklarında GSS'ye başvurabilirler.
GSS, 18 yaşını dolduran ve herhangi bir sosyal güvencesi olmayan herkes için zorunludur. 18 yaş altındaki çocuklar ise ebeveynlerinin sigortası üzerinden sağlık hizmetlerinden faydalanırlar.
GSS başvurusu yapıldıktan sonra işlemler genellikle birkaç iş günü içinde tamamlanır ve sigortalılık durumu aktif hale gelir. Ancak başvurunun yapıldığı kurumun işlem yoğunluğuna göre bu süre değişebilir.
GSS kapsamına girmeyen veya primlerini ödemeyen kişiler, sağlık hizmetlerinden faydalanamazlar ve prim borçları birikir. Ayrıca, gecikme zammı ve faiz uygulanarak borç miktarı artabilir.
2024 yılı için GSS prim tutarı, brüt asgari ücretin %3'ü olarak belirlenmiştir. Bu kapsamda, aylık GSS primi 600,08 TL'dir
Çalışmayan ve sosyal güvencesi olmayan kişiler, sağlık hizmetlerinden yararlanabilmek için Genel Sağlık Sigortası (GSS) primi ödemekle yükümlüdür. Gelir testine tabi tutularak, kişinin aile içinde kişi başına düşen aylık geliri belirlenir. Gelir testi sonucuna göre, gelir belirli bir seviyenin altında çıkarsa primler devlet tarafından ödenir.
İşten çıkanlar, son bir yıl içinde prim ödemelerine göre belirli bir süre sağlık hizmetlerinden yararlanabilirler. En az 30 gün prim ödeyenler 10 gün, en az 90 gün prim ödeyenler ise toplamda 100 gün sağlık hizmeti almaya devam eder. Bu süre sonunda yeni bir işte çalışmıyor veya başka bir sosyal güvenceleri yoksa GSS kapsamında prim ödemeye başlarlar.