Ev hanımlarının yıllar süren emeği ve fedakarlığı, toplumun bel kemiğini oluşturan unsurlardan biridir. Ancak tüm zamanını ailesine ve evine ayırmış olmak, emeklilik hakkından vazgeçmek anlamına gelmemelidir. Aile Koruma Kalkanı Programı kapsamında gündeme gelen, 25 yılını evde ailesine destek olarak geçiren kadınlara emeklilik hakkı tanınmasına yönelik düzenleme, ev hanımlarının hangi şartlarla emekli olabileceği sorusunu gündeme getirmiştir. Bu yazımızda, bu yeni fırsatın ne anlama geldiğini ve başvuru sürecinde karşılaşılabilecek temel sorulara açıklık getireceğiz.
Aile Koruma Kalkanı Programı çerçevesinde ev hanımlarının emeklilik koşulları, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın seçim öncesinde yaptığı açıklamaların ardından tartışma konusu haline geldi. Tıpkı geçtiğimiz yıllarda çıkan EYT gibi ev hanımlarına emeklilik fırsatı da birçok kişi tarafından oldukça fazla merak ediliyor. Torba yasa kapsamında öngörülen bir diğer düzenleme olan bu süreç ev hanımlarına erken emeklilik imkanı tanıyacak. Ev hanımları, isteğe bağlı sigorta yaptırarak erken emeklilik hakkını elde edebilecekler. Bu durumda devlet, ev hanımlarının sigorta primlerinin bir kısmını karşılayacak.
25 yıllık ev hanımlarına yönelik emeklilik fırsatından yararlanmak için ilk adım, isteğe bağlı sigorta başvurusu yapmaktır. Başvuru, e-Devlet üzerinden ya da en yakın Sosyal Güvenlik Merkezi’ne şahsen gidilerek gerçekleştirilebilir. Başvuru sonrası sigortalılık süreci başlatılır ve her ay prim ödenmeye başlanır. Yeni düzenlemeyle birlikte, ödenmesi gereken primin üçte biri devlet tarafından karşılanacak, kalan kısmı ev hanımı kendisi yatıracaktır.
Bu destek büyük ihtimalle sadece asgari düzeydeki primler için geçerli olacak. Sisteme dahil olan ev hanımları Bağ-Kur statüsünde değerlendirileceğinden, emeklilik için 9.000 gün prim ödemeleri ve 58 yaşını doldurmaları gerekecektir. Çocuk sayısı ya da engelli çocuk sahibi olma gibi özel durumlar, erken emeklilik imkânı sağlayabilir. Ayrıca geçmişte sigorta başlangıcı olup prim ödemesi yarım kalmış kadınların da yeni düzenlemeye dahil edilmesi bekleniyor.
Kademeli Emeklilik Tablosu – Torba Yasada Yer Alacak mı? (2025) başlıklı yazımızı okuyarak, 2025 yılında gündemde olan torba yasada kademeli emekliliğe dair son gelişmeleri ve olası düzenlemeleri öğrenebilirsiniz. Emeklilik şartları, yaş kriterleri ve beklenen değişikliklerle ilgili tüm detaylara bu yazıdan ulaşabilirsiniz.
Yıllık Ödeme
₺630
Alışveriş Faizi
%3,50
Gecikme Faizi
%3,80
25 yılını ev işleriyle geçiren kadınlar için emeklilik artık bir hayal olmaktan çıkıyor. 2024 yılında gündeme gelen yeni düzenlemeyle, sosyal güvencesi olmayan ev hanımlarına emeklilik kapısı açılıyor. Bu sistemde, isteğe bağlı sigortalı olan ev kadınları sosyal güvenlik sistemine dahil ediliyor. Yani isterlerse SGK’ya başvurarak prim ödeyip emekli olabiliyorlar. Bu primin üçte biri ise devlet tarafından karşılanacaktır. Örneğin en düşük prim olan 8.321 liranın 2.777 lirası devlet tarafından ödenirken, kalan 5.544 liralık kısmı ev hanımları üstlenecektir.
Bu sisteme giren ev kadınları Bağ-Kur statüsünde değerlendirilecek. Yani emekli olabilmek için 9.000 gün (yaklaşık 25 yıl) prim ödemek ve 58 yaşını doldurmak gerekir. Ancak sistem hâlâ netleşmiş değil. Yeni düzenlemeyle çocuk sayısına göre erken emeklilik veya engelli çocuğu olanlara avantaj sağlanması da gündemde. Daha önce isteğe bağlı sigorta yaptırmış, ama prim ödemeyi bırakmış kadınların da bu kapsama dahil edilip edilmeyeceği henüz kesinleşmiş değildir. Ayrıca Bağ-Kur’lular için emeklilik süresinin, SSK’lılarla eşitlenip 9.000 günden 7.200 güne düşürülmesi öneriliyor. Bu kararın alınması halinde ev hanımları daha erken emekli olabilecektir.
25 yıllık ev hanımı, isteğe bağlı sigorta kapsamında sigortalı olarak prim ödeyerek emekli olabilir. İsteğe bağlı sigorta kapsamında emekli olmak için 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 bin gün prim ödeme şartı aranır. Bu şartlar sağlandığında, 58 yaşını dolduran ev hanımı emekli olabilir.
Ev hanımlarının emekli olma şartları aşağıdakiler gibidir:
İsteğe bağlı sigorta kapsamında primler için 2025 yılı için belirlenen ödeme tutarı, brüt asgari ücretin %32'sidir. Bundan dolayı ev hanımlarının temmuz ayı itibariyle ödemeleri gereken prim 4.293 TL’dir.
Hiç çalışmayan ev hanımları, 25 yıl evli kalan kadınlar olarak emekli olabilir. Bunun için 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartı aranır. Bu şartlar sağlandığında, 58 yaşını dolduran ev hanımı emekli olabilir.
Deniz Durur
Finans Yazarı