Kredi kartı, kişinin kendisine tanımlanan limiti alışveriş ve nakit avans olarak kullanabildiği bir kredili üründür. Kredi kartı kullanılarak yapılan harcamalar ve nakit avans çekimleri her ayın belirli bir gününde kesilen ekstre ile 1 aylık dönemler hâlinde kredi kartı sahibine bildirilir. Kredi kartı borcu olarak tanımlanan bu tutar kredi kartı ekstresinin son ödeme tarihine kadar ödenmelidir. Kredi kartı kullanıcıları dönem borcunun tamamını ödeyememeleri hâlinde asgari ödeme tutarını mutlaka yatırmalıdırlar.
Kredi kartı borcunun tamamı ya da asgari ödeme tutarı ödenmezse borç bakiyesine kredi kartı gecikme faizi işlemeye başlar. Banka borcu tahsil edemediği takdirde kredi kartının kullanıma kapatılması, yasal takip sürecinin ve haciz işlemlerinin başlatılması gibi durumlarla karşı karşıya kalınabilir.
Bu nedenle kredi kartı ödemelerinin yapılması konusunda sorun yaşanıyorsa kredi kartı borcu yapılandırması yapmak avantajlı bir seçenektir. Kredi kartı borcu taksitlendirme işlemi olarak da anılan yapılandırma kapsamında kredi kartının güncel borç bakiyesi belirlenir. Kaç aylık taksit yapılacağına göre belirlenen faiz oranı üzerinden faiz tutarı hesaplanır ve güncel borç bakiyesine eklenir. Elde edilen toplam tutar belirlenmiş vadede, aylık sabit taksitler şeklinde ödenir.
Yapılandırılan kredi kartı borcu yasal takibe düşmeyeceği için kredi kartı borcu yapılandırması aynı zamanda haciz işlemleriyle ve avukatlık masraflarının getireceği ek mali yükle karşılaşılmayacağı anlamına gelir.
Bir takvim yılı içinde kredi kartı borcunun asgari tutarı üç kez ödenmezse kredi kartı nakit avans çekimine kapatılır. Üç dönem üst üste borç ödenmediğinde kredi kartı kullanıma tamamen kapatılır.
Genel uygulama bu şekilde olmakla birlikte her bankanın işleyişi farklı olabilir. Bu kapsamda düzenli asgari ödeme yapılmasına karşın kredi kartının çeşitli özelliklerini sınırlandıran bankalar da vardır.
Ödemesi zamanında yapılmayan ve yasal takip süreci başlatılan kredi kartına haciz gelebilir. Diğer bir deyişle kredi kartı borcu ödenmezse borçlunun banka hesaplarına, taşınmazlarına ve evine icra gelebilir. Bu aşamada kişinin ikamet adresi geçerli olduğundan borçlu ailesi ile yaşıyorsa icra, ailesinin de bulunduğu eve gelir. Haciz işlemi yalnızca kredi kartı borçlusunun eşyalarına uygulanır. Aynı adreste ikamet eden aile bireylerinin taşınmazlarına ya da maaşlarına haciz koyulamaz.
Evli çiftlerde eşin kredi kartı borcu yüzünden diğer eşe haciz gelemez. Ayrıca haczedilmek istenilen eşyaların borçluya ait olmadığı fatura ile ibraz edildiği takdirde bu eşyaların haczedilmesi de söz konusu olmaz. Evdeki eşyaların haczedilmesi konusunda yasal bazı sınırlandırmalar vardır. Kişilerin asgari yaşam standartlarını sürdürmek için ihtiyacı olan buzdolabı, çamaşır makinesi gibi eşyalar haczedilemez.
Kredi kartı borcunun tahsil edilememesi ve yasal takip sürecinin başlaması hâlinde uygulanan ilk yöntem borçlunun maaşına haciz konulmasıdır. Kredi kartı borcu nedeniyle kişinin maaşına haciz gelir ve kredi kartı borcu borçlunun maaşından yapılan kesintilerle tahsil edilir. Ancak kredi kartı borcu nedeniyle koyulan maaş haczi yasal bir sınırlandırmaya tabidir. Bu kapsamda borçlunun maaşının en fazla dörtte birine haciz gelir.
Kredi kartı borcu ödenmezse hapis cezası gelmez. Ancak kişi kredi kartı borcunu ödemek için bir taahhütname imzalar ve bu taahhütnamenin gerekliliğini yerine getirmez, yani borcunu ödemezse hapis cezası alır.
Kredi kartı, normal şartlar altında, ilgili borç tamamen ödendikten sonraki birkaç saat içinde kullanıma açılabilir. Ancak kartın yeniden kullanıma açılıp açılmayacağına ilişkin karar her bankanın kendi kredi politikalarına göre değişebilir. Bu aşamada banka özelinde bilgi sahibi olmak daha doğru bir adım olacaktır.
Bireysel kredi borcu ödenmezse, borçlu kişi icra yoluyla borcun tahsil edilmesi süreciyle karşılaşabilir. Bu süreçte icra dairesi, borçlunun varlıklarına el koyabilir ve bu malları satarak borcun tahsil edilmesini sağlar. Borç uzun süre ödenmezse, bankalar yasal yollara başvurabilir. Borçlunun mülklerine (araç, ev, arsa gibi) haciz konulabilir.
Kredi kartı borcu 90 gün boyunca ödenmezse icra işlemleri başlatılabilir. Bu durumda, bankalar yasal takip sürecini başlatma hakkına sahiptir. Yasal takip süreci başlatıldığında, borçlu hakkında icra işlemleri uygulanabilir. Bu süreç, kredi kartının kullanıma kapatılması ve borcun haciz yoluyla tahsil edilmesi şeklinde ilerleyebilir.
Hesap kesim tarihinden önce kredi kartı borcunun ödenmesi, ilgili dönemde hesap özetine herhangi bir borcun yansımasını önler. Eğer önceki dönemden kalan bir borç yoksa ve kredi kartı borcu hesap kesim tarihinden önce ödenirse, bu ödemeyle borç sıfırlanmış olur. Böylece bir sonraki ekstrede borç gözükmez ve daha iyi bir kredi skoruna katkı sağlanır.
Ölen kişinin kredi borcu, vefat eden kişinin arkasında bıraktığı mirasın bir parçası olarak değerlendirilir. Vefat eden kişinin kredi veya kredi kartı borçları, ölüm belgesiyle birlikte bankaya başvuruda bulunan mirasçılar tarafından sorgulanabilir. Eğer vefat eden kişi adına hayat sigortası ya da bireysel kredili hayat sigortası gibi bir teminat varsa, sigorta şirketine başvuru yapılır ve teminat kapsamındaki borç, sigorta şirketi tarafından ödenir. Yoksa, mirasçılarının bu borçlar karşısındaki sorumluluklarını yasal prosedürler çerçevesinde yerine getirmeleri beklenir.
Evet, genellikle kredi borcu olan kişiler de bankaların sunduğu promosyonlardan yararlanabilir. Ancak bu, promosyonun türüne ve bankanın özel şartlarına bağlı olarak değişebilir.
Örneğin, emekliler için sunulan maaş promosyonları genelde maaşlarını o bankadan alma taahhüdü veren emekli bireylere yöneliktir ve bu promosyonlar kredi borcu olup olmamasına bağlı değildir. Bununla birlikte, kredi borcu ve özellikle gecikmiş borç ödemeleri, kredi skorunu ve banka ile olan ilişkiyi etkileyebilir, bu da bazı promosyon ya da avantajlardan yararlanma şansını azaltabilir.
Genel olarak, askere giden kişilerin kredi kartı ve kredi borçları sürer ve ödemeleri aynen devam eder. Ancak bazı bankalar müşterilerinin askerlik durumlarını dikkate alarak ödeme planlarında düzenlemeler yapabilmekte veya borçların taksitlendirilmesi gibi kolaylıklar sunabilmektedir.
Banka kredi borcu iflas, zaman aşımı ve vefat gibi durumlarda silinebilir. Ancak bu süreç pek çok özel şarta sahiptir.
Detaylandıracak olursak:
İflas: Borçlu kişi iflas başvurusunda bulunduğunda, mahkeme tarafından belirlenen süreçte bazı borçlar silinebilir. Bu durumda Asliye Ticaret mahkemesinin kararları önemlidir ve sadece mahkeme kararıyla borçların bir kısmı ya da tamamı silinebilir.
Zaman Aşımı: Türk Borçlar Kanununa göre bazı borçlar için belirlenmiş zaman aşımı süreleri vardır. Bu süreler dolduğunda ve alacaklının zamanında harekete geçmemesi halinde, borç zaman aşımına uğrayarak hukuki olarak tahsil edilemez hale gelir. Ancak bu durum banka kredileri için değişiklik gösterebilir ve zaman aşımı süreleri farklılık arz edebilir.
Ölüm: Vefat eden bir kişinin borçları varsa hayat sigortası tarafından ödenebilir. Eğer hayat sigortası yoksa, borç mirasçılara intikal eder ve mirasçıların ödeme kabiliyetine göre taksim edilir. Belirli koşullarda ve bankanın inisiyatifine bağlı olarak, vefat eden kişinin borçları banka tarafından silinebilir ya da indirime tabi tutulabilir.
Borcu ödenen kredi kartı genellikle birkaç saat içinde yeniden aktif hale gelir. Ancak, kesin bilgiyi kredi kartını veren finansal kuruluştan almak önemlidir, çünkü bazı durumlarda açılma süresi değişebilir.
Bir kişi cezaevine girdiğinde, banka ve kredi borçları otomatik olarak silinmez veya dondurulmaz. Bankaya borcu olan bir kişi cezaevine girerse, kredi borçları ve ödeme yükümlülükleri devam eder. Eğer borçlar ödenmezse, gecikme faizleri gibi ek mali yükümlülükler artabilir ve borç miktarı büyüyebilir. Borcun ödenmemesi, borçlunun kredi siciline zarar verebilir ve gelecekte kredi alma şansını düşürebilir.
Eğer bir kredi borcu bir ay süreyle ödenmezse, genellikle bankalar öncelikle müşteri ile iletişime geçer. Müşteriyle yapılacak bu iletişimin ardından banka, gecikme nedeni ve çözüm önerileri hakkında konuşmak isteyebilir. Bu süre zarfında ödeme yapılmazsa, krediye gecikme faizi uygulanır ve ek masraflar da devreye girer. Toplamda yaklaşık üç aylık bir süre geçtikten sonra, yani birbirini izleyen en az iki taksitin ödenmemesi durumunda, banka borcun tamamını talep etme hakkına sahip olur. Eğer borç hala ödenmezse banka borcu avukata devrederek icra ve haciz işlemlerini başlatır.
Evet, emekli maaşını başka bir bankaya taşıma işlemi, kredi borcu olan emekliler için mümkündür. Anca, maaşını taşımak isteyen emeklilerin kredi borçlarına dair bazı hususları göz önünde bulundurmaları gerekir:
Yasal Prosedürler: Kredi borcu olan emeklilerin maaşlarını başka bir bankaya taşırken herhangi bir yasal engelle karşılaşmamaları için kredi borçlarını düzenli ödemeye devam etmeleri önemlidir. Aksi takdirde, banka borcun tahsili için hukuki yollara başvurabilir ve bu durum, maaşın transferini etkileyebilir.
Yalnızca banka ya da kredi borcu esas alınarak hapis cezası verilmez. Ancak borçlunun mal kaçırması, gerçeğe aykırı beyanda bulunması, mal ve kazancını bildirmemesi, ödeme şartını ihlal etmesi, icrada olan taşınmaza girmesi, icrada imzaladığı taahhütnameyi ihlal etmesi halinde hapis cezası verilebilir. Bu süre tazyik hapsi kapsamında ertelemesiz 3 aydır.