Kripto Para Düzenlemesi TBMM'ye Sunuldu.
- Kripto Varlıklarla İlgili Yasal Altyapı Hangi Kanunda Oluşturulacak?
- Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcılar Nasıl Faaliyet Gösterecek?
- Fiyatlar Nasıl Oluşacak?
- Cüzdan ve Fonlara İlişkin Kayıtlarda Hangi Esaslar Aranacak?
- Müşterilerin Kripto Varlıkları ve Nakitlerle İlgili Düzenlemeler Neler Olacak?
- Yükümlülüklerin Yerine Getirilememesinden Kim Sorumlu Olacak?
- Kripto Varlıklara El Konulabilecek mi?
- İzinsiz Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcılığı Faaliyetinde Hangi Cezalar Verilecek?
- Kripto Varlık Platformlarından Vergi ya da Hizmet Bedeli Alınacak mı?
- Kanunun Yürürlüğe Girmesi Halinde Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcılar Neler Yapacak, Hangi İşlemler Uygulamaya Alınacak?
Kripto varlıklara ilişkin düzenlemeleri kapsayan kanun teklifi, dünya genelindeki uygulamaların titizlikle incelenmesi sonucunda TBMM’ye sunuldu. Uzun bir hazırlık sürecinin ardından hazırlanan bu teklif, kripto varlıklar ve kripto varlık hizmet sağlayıcılarıyla ilgili hükümleri içeriyor. Ayrıca müşterilerin karşılaşabileceği risklere karşı korunmalarını amaçlayan düzenlemeler de bu teklifin içinde yer alıyor.
Kripto Varlıklarla İlgili Yasal Altyapı Hangi Kanunda Oluşturulacak?
Kripto varlıklarla ilgili yasal düzenlemelerin temel çerçevesi, Sermaye Piyasası Kanunu kapsamında oluşturulacak. Kanun teklifi, 30 Mayıs Perşembe günü Plan ve Bütçe Komisyonu'nda ele alınacak. Bu kanun değişikliği ile kripto varlıkların tanımı, kullanım alanları ve hukuki statüsü belirlenecek. Ayrıca, kripto varlıkların ihraç edilmesi ve saklanmasına ilişkin usul ve esaslar da bu kanun kapsamında düzenlenecek.
Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcılar Nasıl Faaliyet Gösterecek?
Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, faaliyetlerine başlayabilmek ve devam etmek için Sermaye Piyasası Kurulu'ndan (SPK) lisans almak zorunda olacak. Bu hizmet sağlayıcılar, finansal kuruluşlar gibi belirli asgari faaliyet şartlarına ve güvenlik önlemlerine uymak zorunda olacaklar. Ayrıca bu kuruluşların yapı, yönetim ve operasyon süreçlerine ilişkin ayrıntılar SPK tarafından belirlenen ikincil düzenlemelerle daha da netleştirilecek.
SPK'nın koyacağı bu yeni düzenlemeler, kripto varlık sektöründe güvenliği ve şeffaflığı artırmayı hedefliyor. Böylece yatırımcıların hakları daha iyi korunacak ve piyasanın genel güvenliği sağlanacak. SPK’nın izin vermesi için TÜBİTAK'ın belirleyeceği kriterlere uygunluklar gözetilecek. Bu lisanslama süreci, sektörün standartlarını yükseltecek ve uzun vadede daha sağlam bir kripto ekonomisi oluşturulmasına katkıda bulunacak.
Fiyatlar Nasıl Oluşacak?
Kripto varlıkların fiyatları, arz ve talep dengesine göre serbestçe belirlenecek. Platformlar, işlemlerin güvenilir, açık ve rekabetçi bir ortamda gerçekleşmesini sağlamak için denetim sistemleri kuracaklar ve piyasa manipülasyonunu önlemek için çeşitli önlemler alacaklar. Bu çerçevede, platformların kullanıcıları için sundukları hizmetlerin kalitesi ve güvenliği ön planda tutulacak. İşlem hacimlerinin izlenmesi, kullanıcı verilerinin korunması ve piyasa dalgalanmalarına karşı hızlı tepki mekanizmalarının oluşturulması, platformların ana hedefleri arasında yer alacak.
Cüzdan ve Fonlara İlişkin Kayıtlarda Hangi Esaslar Aranacak?
Müşterilerin kripto varlık ve fon transferleri, kripto varlık hizmet sağlayıcıları tarafından güvenli ve erişilebilir bir şekilde kaydedilecektir. Bu kayıtlar, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ve Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı (MASAK) tarafından belirlenen düzenlemelere uygun olarak tutulacak ve işlem kayıtlarının bütünlüğü, doğruluğu ve gizliliği garanti altına alınacak.
Hizmet sağlayıcılar, veri güvenliğini en üst düzeyde sağlamak için gelişmiş şifreleme teknikleri kullanacak ve düzenli denetimlerle sistemlerini güncel tutacaklar. Ayrıca, kullanıcıların işlem geçmişine kolay erişim sağlayarak şeffaf bir hizmet sunulacaktır. Bu şekilde hem yasal düzenlemelere uyum sağlanacak hem de müşterilerin güvenliği ve memnuniyeti en üst düzeyde tutulacak.
Müşterilerin Kripto Varlıkları ve Nakitlerle İlgili Düzenlemeler Neler Olacak?
Müşterilerin kripto varlıkları, kendi cüzdanlarında saklanacaktır. Kendi cüzdanlarını kullanmak istemeyen müşteriler için, saklama hizmeti Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından yetkilendirilmiş bankalar veya Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından sunulacak. Müşterilere ait nakit varlıklar ise güvenli bir şekilde bankalarda muhafaza edilecek.
Bu düzenlemeler, müşterilerin varlıklarının güvenliğini en üst düzeyde sağlamak amacıyla uygulanmakta. Müşterilere, kripto varlıklarını saklama konusunda esneklik sunulurken, aynı zamanda güvenli bir alternatif sağlanmış olacak. Bu sayede, yatırımcıların varlıkları hem güvenli hem de erişilebilir bir şekilde korunacak ve piyasanın istikrarı sağlanacak.
Yükümlülüklerin Yerine Getirilememesinden Kim Sorumlu Olacak?
Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının hukuka aykırı faaliyetler veya nakit ödeme ve kripto varlık teslim yükümlülüklerini yerine getirememeleri durumunda sorumluluk kendilerine olacak. Ayrıca kripto varlık hizmet sağlayıcıları, bilişim sistemlerinin işletilmesi ve siber güvenlik ihlalleri gibi tüm konularda Türk Borçlar Kanunu'nun ilgili hükmü kapsamında sorumluluk taşıyacaklar.
Kripto Varlıklara El Konulabilecek mi?
Müşterilere ait kripto varlıklar ve nakitler, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının borçları nedeniyle haczedilemeyecek, rehin edilemeyecek veya iflas masasına dahil edilemeyecek.
Müşterilere ait nakit ve kripto varlıklara adli makamlarca el konulması durumunda, bu varlıkların, Kurul tarafından yetkilendirilmiş saklama hizmeti sağlayıcı kuruluşlar nezdinde oluşturulan cüzdanlarda muhafaza edilmesi için gerekli tüm işlemler adli makamlarca gerçekleştirilecek.
İzinsiz Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcılığı Faaliyetinde Hangi Cezalar Verilecek?
İzinsiz almadan kripto varlık hizmet sağlayıcılığı yapan kişi ve kuruluşlar, üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ve 5 bin günden 10 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacak. Ayrıca zimmete geçirme gibi daha ciddi suçlar, daha ağır cezaları gerektirecek.
Kripto para ya da senetleri koruma görevinde yer alanların görevini kötüye kullanmaları durumunda 8 yıldan 14 yıla kadar hapis cezası ve 5 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacak. Ayrıca bu kişiler kripto varlık hizmet sağlayıcısına verdikleri zararı da tazmin etmekle yükümlü olacaklar.
Kripto Varlık Platformlarından Vergi ya da Hizmet Bedeli Alınacak mı?
Kripto varlık platformlarında yapılan düzenlemeler kapsamında vergi alınmayacak. Bunun yerine platformların bir önceki yıl elde ettikleri faiz gelirleri hariç tüm gelirlerinin yüzde biri, hizmet bedeli kapsamında Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) bütçesine, yüzde biri ise Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) bütçesine ödenecektir. Bu ödemeler, ilgili yılın Mayıs ayı sonuna kadar gerçekleştirilip gelir olarak kaydedilecek.
Kanunun Yürürlüğe Girmesi Halinde Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcılar Neler Yapacak, Hangi İşlemler Uygulamaya Alınacak?
Kanunun yürürlüğe girmesiyle birlikte bir ay içinde, hizmet sağlayıcılar Kurul tarafından belirlenen belgelerle başvuruda bulunacaktır. Ayrıca ikincil düzenlemelerde belirtilen şartları yerine getirerek faaliyet izni almak için gerekli başvuruları yapacaklar. Bunun dışında müşteri haklarını ve menfaatlerini koruyarak üç ay içinde tasfiye kararı alacaklarını ve tasfiye sürecinde yeni müşteri kabul etmeyeceklerini beyan etmek zorunda olacaklar.
Belirlenen süre içinde Kurula başvuru yapmayan kuruluşlar, müşterilerinin hesap transfer taleplerini yerine getirmezse izinsiz hizmet sağlayıcılığı suçu işlemiş sayılacaklar. Kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren üç ay içinde, müşterilerin kripto varlıklarını nakde veya nakdi kripto varlığa çevirmelerine ve kripto varlık transferlerini gerçekleştirmelerine imkan veren Türkiye'de yerleşik ATM ve benzeri elektronik işlem cihazlarının faaliyetleri sonlandırılacaktır. Sonlandırmamaları durumunda ATM’ler kapatılacak.
