İşsizlik maaşı, sigortalı çalışanların kendi tercihleri dışında belirli sebeplerle işten ayrılmalarının ardından İŞKUR tarafından verilen uzun soluklu bir ödemedir. Elbette bu ödemeye sahip olmak için belli şartları yerine getirmek gerekir.
Bu yazıda işsizlik maaşının 2024 yılında ne kadar olduğu, kimlerin nasıl başvuru yapacağı, hangi durumlarda kesintiler yaşanacağı gibi işsizlik maaşına dair tüm detayları ele alacağız.
İşsizlik maaşı, çalışanın kendi isteği ya da zorunlu bir durumu dışında işten çıkarılması halinde sağlanan işsizlik ödeneğidir. İşsizlik maaşı hakediş için çalışanın iş yerine karşı herhangi bir kusurunun bulunmaması gerekir. 2024 işsizlik maaşı ücretleri asgari ücrete zam gelmesiyle yükselmiştir. 2024 yılında işsizlik maaşları en düşük asgari ücretin %40’ı en yüksek %80’i olarak belirlenmiştir. Yani işsizlik maaşı zammı ile birlikte ücretler minimum 7.940,27 TL, maksimum 15.880,54 TL olmuştur.
2024 yılında asgari ücrete yapılan zam ile birlikte en düşük işsizlik maaşı asgari ücretin %40’ı olarak belirlenmiştir. Bu tutar 7.940,27 TL’ye tekabül eder.
2024 yılında asgari ücrete yapılan zam ile birlikte en yüksek işsizlik maaşı asgari ücretin %80’i olarak belirlenmiştir. Bu tutara göre işsizlik maaşı tavan fiyatı 15.880,54 TL’ye tekabul eder.
Asgari ücret 2024 yılında aldığı zam ile brüt olarak 20.002,50 TL olarak belirlenmiştir. Bu zam ile asgari ücretli işsizlik maaşı da zam almıştır. Yapılan güncellemeler ile 2024 yılında işsizlik maaşı en düşük asgari ücretin %40’ı en yüksek %80’i olarak belirlenmiştir. Bu ücretler minimum 7.940,27 TL, maksimum 15.880,54 TL anlamına gelmektedir.
İşsizlik maaşı alma şartları bazı koşullara bağlıdır. İşsizlik maaşı alma şartları 2024 yılında diğer yıllara göre değişiklik göstermektedir. Bu şartlar şöyle sıralanabilir:
Bu işsizlik maaşı alma şartları yerine getirildiğinde kişi işsizlik maaşı almaya hak kazanabilir.
Sigortalı bir işte çalışıp ayrılan bir kişinin 2. kez işsizlik maaşı almasında hiçbir sakınca bulunmamaktadır. Çalışan kişi işsizlik maaşı şartlarını yerine getiriyorsa 2.kez işsizlik maaşı alma şartları da tamamlanmış demektir. Ekstra bir işlem ya da başvuru yapmaya gerek yoktur. Ayrıca şartlar karşılanmaya devam ettiği taktirde kişi her ayrılışın ardından 3. kez, 4. kez ya da daha fazla işsizlik maaşı almaya devam edebilir. Ancak işsizlik maaşı alma şartlarının yerine getirilmesi şarttır.
Her sigortalı çalışan işten ayrılışının ardından işsizlik maaşı alamaz. İşsizlik maaşı için şartlar yerine getirilmelidir. Peki bu şartlara göre kimler işsizlik maaşı alabilir?
İşsizlik maaşı hesaplama işlemi yapılırken sigortalının son dört aylık primi temel alınır. İşsizlik maaşı hesaplaması için dört aylık primden günlük brüt kazanç bulunur daha sonra bu kazancın yüzde kırkı hesaplanır. Ortaya çıkan tutar günlük işsizlik ödeneği miktarıdır. Bu günlük ücret ile aylık işsizlik ödeneği hesaplanır ama bu tutar asgari ücretin yüzde seksenini geçemez. Ayrıca toplam tutardan damga vergisi kesilir.
İşsizlik maaşı hesaplama işlemine bir örnek ile bakalım:
2024 yılında son 4 asgari ücretle çalışan birini ele alalım. Bu tutar 20.002,50 TL’dir. Bu tutarın %40’ı işsizlik ödeneği miktarıdır yani 8.001,00 TL’dir. Bu tutardan 0,00759 oranında damga vergisi düştüğümüzde 7.940,27 TL işsizlik maaşı tutarı ortaya çıkar.
İşsizlik maaşı başvuru işlemleri, çalışanın işten ayrıldıktan sonra 30 gün içerisinden İŞKUR birimlerine gitmesi ya da İŞKUR web sitesini ziyaret etmesiyle yapılabilir. İşsizlik maaşı başvuru işlemleri sırasında aynı zamanda iş arayan kaydı da yapılmaktadır. Bu işlem İŞKUR’un yürüttüğü bir destek hizmetidir. İşsizlik maaşı için gerekli belgeler ile başvuru işleminin yapılması gerekir.
Bu belgeler şunlardır:
İşsizlik maaşı başvuru süresi işten ayrılıştan itibaren 30 gündür, işsizlik maaşı başvuru sonucu ise başvuruyu takip eden ayın sonuna kadar açıklanır.
İşsizlik maaşı almak için kişinin işsizlik maaşı alma şartlarına uygun olması gerekmektedir. Bu şartlar arasında kişinin kendi isteği dışında iştem ayrılması, işten ayrılan kişinin 30 gün içerisinde İŞKUR’a başvurması, son 120 gündür kesintisiz sigorta kaydının bulunması, 600 gün işsizlik sigorta primi ödemesinin bulunması gibi maddeler yer alır. Bu şartlara uygun olan kişiler gerekli belgeler ile İŞKUR’un internet sitesi üzerinden ya da bizzat İŞKUR birimlerine gidip başvuru yaparak işsizlik maaşı alabilirler.
İşsizlik maaşı başvuruları, başvuruyu takip eden ayın sonuna kadar açıklanır. Başvurunun olumlu sonuçlanması halinde işsizlik maaşı her ay başvuru sırasında belirtilen banka hesabına yatırılır. İşsizlik maaşı genellikle her ayın beşinde yatırılır ancak ödeme tarihi kişinin talebi üzerine değiştirilebilir.
İşsizlik maaşının ne kadar süre verileceği işten ayrılmadan önce son 3 yıl içerisinde ne kadar gün prim ödemesi yapıldığına göre belirlenir.
Hayır, istifa eden bir kişi işsizlik maaşı şartlarını karşılamadığı için işsizlik maaşı alamaz. İşsizlik maaşı sadece kişinin işini kendi isteği ve kusuru dışında kaybetmiş olması durumunda verilir.
Hayır, emekliler işsizlik maaşı alamaz. Çünkü emekli çalışanlar için işsizlik sigorta primi kesilmez. Dolayısıyla işsizlik maaşı şartları yerine getirilmemiş olur bu yüzden emekliler işsizlik maaşı almaya hak kazanamaz.
İşkur işsizlik maaşı, kişinin kendi istek ve kusuru bulunmayan hallerde işini kaybetmesi ve bu durumdan kaynaklı olarak gelir kaybına uğraması sonucunda çalışanı korumak ve desteklemek amacıyla İŞKUR tarafından çalışana verilen bir maaş türüdür.
İşkur işsizlik maaşı başvuru süreci oldukça basittir. İşkur işsizlik maaşı başvuru şartlarının karşılanması halinde kişiler, nüfus cüzdanı, e-devlet üzerinden alınan işten ayrılmayı kanıtlayan belgesi, işsizlik maaşı başvuru formu, işsizlik maaşı başvuru dilekçesi, banka hesap bilgileri ile İŞKUR’un internet sitesi üzerinden ya da bizzat İŞKUR birimlerine gidip başvuru yaparak işsizlik maaşı alabilirler.
İşsizlik maaşı alma şartları şöyle sıralanabilir:
İşsizlik maaşı kişinin çalışma geçmişine göre verilmektedir. Buna göre, 600 gün çalışılıp işsizlik sigorta primi ödendiyse 180 gün, 900 gün çalışılıp işsizlik sigorta primi ödendiyse 240 gün, 1080 gün çalışılıp işsizlik sigorta primi ödendiyse 300 gün işsizlik ödeneği verilir.
İşsizlik maaşı, günlük ortalama brüt kazanç üzerinden minimum %40, maksimum %80 olacak şekilde hesaplanır. Dolayısıyla maaşlara ne kadar zaman gelirse bu oranlar uygulanmaya devam edecektir.
Asgari ücreti ele alacak olursak 2024 yılında 20.002,50 TL olan ücretler doğrultusunda işsizlik maaşı minimum 7.940,27 TL, maksimum 15.880,54 TL olmuştur.
İşsizlik maaşı için kişinin işten ayrıldıktan sonra 30 gün içerisinde İŞKUR’un internet sitesi üzerinden ya da bizzat İŞKUR birimlerine gidip başvuru yapması gerekir.
İşsizlik maaşı genellikle kişilerin mağdur olmaması için diğer maaş ödemeleriyle birlikte bayramdan bir süre önce banka hesaplarına yatırılır.
İşsizlik maaşı, başvuru sırasında belirtilen banka hesabına yatırılır. Hesabın askıya alınması veya bir sorun yaşamanması durumunda PTT üzerinden maaş ödemeleri yapılır.
İşsizlik maaşı genellikle her ayın beşinde hesaplara yatırılır. Ancak bu tarihlerde değişiklik yaşanabilmektedir.
İşsizlik maaşı iptali, kişinin işe girmesi durumunda, İŞKUR tarafından önerilen işin kasıtlı olarak reddedilmesi durumunda, İŞKUR tarafından istenen belgelerin zamanında teslim edilmediği durumlarda gerçekleşebilir.
Evet, 24. maddeden kaynaklı olarak istifa eden bir kişi işsizlik maaşı alabilir. Çünkü 24. madde kişinin sağlık nedeniyle fesih yapması anlamına gelmektedir. Bu gibi özel durumlarda işsizlik maaşı hakkı saklı kalır.
İşsizlik maaşı almak için bir kişinin minimum 600 gün sigortalı olarak çalışmış ve prim ödemelerini yapmış olması gerekir.
Minimum 600 gün sigortalı olarak çalışmış ve prim ödemelerini yapmış olan bir kişi işsizlik maaşı almaya hak kazanabilir.
Evet, maaşlara yapılan zamlar doğrudan işsizlik maaşının da zamlanmasını sağlar. Çünkü işsizlik maaşı mevcut brüt maaşın minimum %40’ı, maksimum %80’i üzerinden hesaplanır.
İşsizlik maaşı şartların karşılanması halinde defalarca alınabilmektedir. Bu konuda belirli bir sınır yoktur.
İşsizlik maaşı genellikle her ayın beşinde banka hesaplarına yatırılmaktadır. Bayram gibi özel durumlarda daha önceden ödeme yapılabilmektedir.
Evet, evlilik sebebiyle işten ayrılan bir kişi işsizlik maaşı alabilir.
Hayır, sadece hamilelik nedeniye işten ayrılan kişi işsizlik maaşı alamaz.
Hayır, istifa eden kişi işsizlik maaşı alamaz. İşsizlik maaşı alabilmek için kişinin kendi isteği ve kusuru dışında işten ayrılması gerekmektedir. Bazı özel durumlar bu kapsama girmemektedir.
İşsizlik maaşı alındığı sürece sadece genel sağlık sigorta primleri ödenir.
Hayır, işsizlik maaşı dondurma gibi bir hizmet sunulmamaktadır.
İşsizlik maaşı dondurma işlemi mümkün değildir. Sadece bazı durumlarda işsizlik maaşı kesilebilir ve bu durumların ortadan kalkması halinde işsizlik maaşı yeniden alınabilir.
Evet, işsizlik maaşı işe girilmesi halinde kesilir.
İşsizlik maaşı başvurusu sırasında kabul edilen bazı maddelerin daha sonra ihlal edilmesi durumlarında işsizlik maaşının kesintiye uğramasına ya da az yatması mümkündür.
Evet, sağlık nedeniyle işten ayrılan bir kişi işsizlik maaşı alabilir.
Hayır, askere giden kişi askerde olduğu sürelerde işsizlik maaşı alamaz. Ancak askerden döndükten sonra şartları karşılıyorsa işsizlik maaşı alabilir.
İşsizlik maaşı şartları arasında 3 yıl içerisinde 600 gün sigortalılık şartı aranır. Dolayısıyla 3 yılda bu süre tamamlanarak işsizlik maaşına başvurulabilir.
İşsizlik maaşları üzerinden sadece damga vergisi kesilebilir. Ayrıca nafaka ödemesi dışında herhangi bir haciz işlemi işsizlik maaşına yansıtılamaz.
Evet, şartları karşılaması durumunda part time çalışan işsizlik maaşı alabilir.
Hayır, ücretli öğretmenlik yapanlar şartları karşılasa bile işsizlik maaşı alamaz.
Doğum izni işsizlik maaşı almaya engel bir durum değildir. Doğum izninin ardından bir kişi işten çıkarıldıysa ve kişi işsizlik maaşı alma şartlarını karşılıyorsa işsizlik maaşı alabilir.
Evet, evlilik tazminatı alan kişi eğer şartları karşılıyorsa işsizlik maaşı alabilir.
İşsizlik maaşı almanın zararları olup olmadığı tartışma konusu haline gelse de işsizlik maaşı almanın bilinen bir zararı yoktur.
Evet. İşsizlik maaşı başvuru esnasında belirtilen banka hesabı üzerinden ya da PTT üzerinden iletilir. Tercih doğrultusunda işsizlik maaşı PTT ile alınabilir.
İş dışında yaşanan bir durumdan kaynaklı olarak cezaevine girildiyse, şartların karşılanması halinde cezaevinden çıkanlara işsizlik maaşı verilebilir.
Evet etkiler, mevcut durumda işsizlik maaşı alınıyorsa bir işe başlanması ve sigorta kaydının bir gün dahi olsa işlemesi durumunda işsizlik maaşı kesilir.
Evet, işsizlik maaşı alırken yurtdışına çıkmak maaşın kesilmesine yol açar.
İşsizlik maaşı, 4, 5, 12, 15, 17, 18, 23, 24, 25, 27, 28, 30, 32, 33, 34 kodlarıyla işten ayrılma durumunda alınabilir.
Memurlar ve devlet çalışanları, bağ-kurlular, hizmet akdine dayalı çalışmayanlar, cezaevinde çalışan hükümlüler, yurtdışında çalıştırılan Türkler ve işsizlik maaşı alma şartlarını karşılamayan bireyler işsizlik maaşı alamazlar.
Evet, öğrenci okurken sigortalı bir işte çalılıyor ve işsizlik maaşı alma şartlarını karşılıyorsa işsizlik maaşı alabilir.
Ücretsiz izinde olan bir kişi, işyeri ile ilişiğini kesmediği için işsizlik maaşı alamaz. İşsizlik maaşını sadece belirli şartları karşılayan ve işten ayrılan bireyler alabilir.