Katılım Hesabı Nedir, Nasıl Açılır? Stopaj Oranı Ne Kadar?

Yatırımını güvenli bir şekilde yapmak isteyen kişiler, farklı hesap türleri aracılığıyla tasarruflarını değerlendirebilir. Özellikle faiz getirisi olmadan belirli bir oranda para kazanmak ya da yatırımını katlamak isteyen müşteriler için sunulan katılım hesapları, diğer yatırım ürünlerinden farklı bir işleyişe sahiptir. Bu hesaplar faizsiz bankacılık prensibine uygun bir şekilde katılım bankaları tarafından müşterilere sunulur.

Bu yazımızda katılım hesabının ne olduğuna, nasıl açıldığına ve 2025 yılı için belirlenen stopaj oranlarına değineceğiz. Ayrıca katılım hesabından zarar edilip edilmeyeceğini, bu hesabın ne kadar getiri sağladığını ve katılım hesabında net kazanç miktarının nasıl hesaplandığını ele alacağız. 

Katılım Hesabı Nedir?

Katılım hesabı, faizsiz bankacılık prensibine uygun bir getiri sağlayan vadeli hesap türüdür. Bu hesap türü, tasarrufunu TL ya da yabancı para cinsinden yapmak isteyen bireylere katılım bankaları aracılığıyla sunulur. Minimum 1 ay vadeli olarak açılabilen katılım hesaplarının belirli bir oranı bulunur ve bu oranlar vade süresine ya da hesabın türüne göre değişiklik gösterir. Bu hesabın getirisi vade sonunda belirlenerek hesap sahibi ile banka arasında pay edilir. 

Katılım hesabı açılırken hesap sahibi ile banka arasında kâr ya da zarara dayalı bir sözleşme imzalanır. Bu hesap türünde banka, müşterilere herhangi bir sabit getiri vaadi vermediği gibi anapara taahhüdünde de bulunmaz. Yapılan yatırımlar ise genellikle sanayi, ticaret ve hizmet sektöründe değerlendirilir. Elde edilen gelirin paylaşımı ise banka ile tasarruf sahibi arasında oluşan kâr-zarar ortaklığına dayanır. Bu durumda tasarrufunu katılım hesabında değerlendirmek isteyen bireyler, bankalardan faiz ödemesi almadan fon kârından pay kazanır.

Katılım Hesabı Nasıl Açılır?

Katılma hesabı açmak için pek çok yöntem bulunur. Tasarruflarını katılım hesabında değerlendirmek isteyen müşterilerin öncelikle katılma hesabı sunan bankaları araştırması ve seçim yapması gerekir. Yapılan seçimin ardından bankaların şubeleri ziyaret edilebilir ya da dijital bankacılık uygulamaları kullanılabilir. 

İnternet Şube ya da Mobil Uygulama Üzerinden Katılım Hesabı Açma Adımları:

1. Uygulamaya ya da internet şubeye giriş yapın.
2. Hesaplar sekmesinde yeni hesap açma işlemine tıklayın.
3. Para birimini ve vade süresini seçin.
4. Gerekli bilgileri doldurun. (kimlik numarası, iletişim bilgileri, ikametgah adresi, vb.)
5. Şartları okuyarak onay verin.
6. Başvuru tamamlama ya da hesap aç gibi karşınıza çıkan butona tıklayın.

Fiziki Banka Ziyareti ile Katılım Hesabı Açma Adımları:

1. Kimlik belgesi, ikâmetgah adresi ve kimlik numarası gibi bilgileri hazırlayın.
2. En yakın banka şubesini ziyaret edin.
3. Müşteri temsilcisiyle görüşme yapın.
4. Görüşme sırasında katılım hesabı açma talebinde bulunun. 
5. Açmak istediğiniz hesabın türünü söyleyin. (TL, altın, döviz, vb.)
6. Vade süresini belirleyin.
7. Temsilci tarafından sunulan başvuru formunu doğru bilgilerle doldurun ve imzalayın.
8. Banka tarafından hazırlanan katılım hesabı sözleşmesini ve şartlarını okuyarak imzalayın.
9. Hesap açılışının ardından katılım hesabı bilgilerinizle hesabınıza para yatırın.

Katılım Hesabı Stopaj Oranları 2025

Katılım hesaplarından elde edilen brüt kâr payının getirisi üzerinden belirli bir oranda stopaj kesilir. Bu stopaj oranları, hesabın türüne ve vade süresine göre değişiklik gösterir. Stopaj kesintisi vade sonunda elde edilen gelir üzerinden gerçekleştirilir. 31/01/2025 tarihinde Cumhurbaşkanı kararı ile katılım hesaplarındaki stopaj oranları değiştirilmiştir. Yeni düzenlemeye göre 2025 yılında uygulanacak olan stopaj oranları aşağıdaki tabloda verilmiştir;

Katılım Hesabı Zarar Eder mi?

Katılım hesabı, kâr ve zarar ortaklığına dayalı şekilde oluşturulan bir sistemdir. Dolayısıyla yatırım yapan bireylerin kâr potansiyelinin yanı sıra zarar durumlarını da göz önünde bulundurması gerekir. Bu sistemde müşteriler tarafından yatırılan para ya da kıymetli maden üzerinden elde edilen kâr, banka ve müşteri arasında paylaştırıldığı gibi zarar etme durumunda da yaşanan kayıp, her iki tarafın ortak edilmesiyle sonuçlandırılır. Bu durum ise yapılan sözleşmede belirlenen oranlara göre gerçekleştirilir. Dolayısıyla müşterilerin katılım hesabı açarken sözleşme şartlarını ve uygulanacak oranları dikkatli bir şekilde incelemesi gerekir. 

Katılım Hesap Getirisi Ne Kadar Olur?

Katılım hesaplarının getirisi, bankaların politikalarına ve sözleşmede belirlenen vade sürelerine göre değişiklik gösterir. Kâr payları, sözleşme esnasında genellikle güncel piyasa koşulları doğrultusunda belirlenir. Ancak katılım hesaplarında bankalar, önceden belirlenen ya da taahhüt edilen herhangi bir getiri sunmaz ve müşteriler, kâr paylaşım oranları ile getiri sağlar. Örneğin Albaraka, 6 ay vadeli 100.000 TL'lik katılım hesabı açan bireyler için yıllık %38,70 oran ile 19.128,39 TL'lik brüt kâr sunabilmektedir. Yatırımcıların net kârı ise 16.259,13 TL olabilir. Ancak daha önce de ifade edildiği üzere bu değerler gösterge niteliğindedir. Katılım hesaplarında sabit bir kâr taahhüdünde bulunulmaz.

Katılım Hesabı Nasıl Hesaplanır?

Katılım hesabı kar payı hesaplama işlemi; anapara tutarı, katılım hesabı türü, para birimi ve vade süresi çerçevesinde gerçekleştirilir. Bu durumda hesaplama için gereken formül aşağıdaki gibidir;

• Net Kâr = Anapara Tutarı x (Kâr Payı Oranı / 100) x (Vade Süresi x 365)

Örneğin 200.000 TL anapara ile 1 ay (30 gün) vadeli olan bir katılım hesabı açmak isteyen birey, yıllık %30 kâr payı oranı ile net kârını hesaplamak isterse izlemesi gereken adımlar aşağıdaki gibidir;

1. %30 yıllık kar payı oranı 100’e bölünür.
2. 1 ay vade (30 gün) 100’e bölünür. 
3. Son olarak tüm sonuçlar 200.000 TL’lik anapara miktarı ile çarpılır.
4. Bu durumda bireyin 1 ay sonunda net kârı yaklaşık 657 TL civarında olacaktır.  

Otomatik Katılım Hesabı Nedir?

Otomatik katılım hesabı, çalışan bireylerin sigorta başlangıcından itibaren bankaların maaş müşterilerine manuel müdahale gerektirmeden sağladıkları birikim hesabıdır. Bu sistem, 45 yaşını doldurmayan çalışanların otomatik olarak katıldığı bireysel emeklilik sistemidir. Otomatik katılım hesabı olan bireylerin aylık maaşından %3 oranında katkı payı kesilir ve kesilen tutar, emeklilik hesabında birikmeye başlar. Devlet ise bu birikimlere ek olarak belirli bir oranda katkı desteği sunar. 

Otomatik katılım hesabına dahil olan çalışanlar, belirli bir süre sonra sistemden cayabilir. Ancak bireylerin cayma şartlarını ve sürelerini incelemesi gerekir. Bu hesabı kullanmak istemeyen ya da kapatan bireyler, iptal işlemi gerçekleştirerek biriktirdiği paranın tamamını alabilir. 

Katılım Hesabı Olan Bankalar Hangileri?

Katılım hesabı olan bankalar, aşağıdaki gibidir;

• Albaraka Türk Katılım Bankası,
• Kuveyt Türk Katılım Bankası,
• Türkiye Finans Katılım Bankası, 
• Vakıf Katılım Bankası,
• Ziraat Katılım Bankası,

En İyi Katılım Hesabı Hangi Bankada?

Katılım hesabı sunan bankalar çeşitlilik gösterir. Bu bankaların sunduğu kâr payları ise bankanın politikalarına ve belirlediği oranlara göre değişiklik gösterir. Örneğin Türkiye Finans Katılım Bankası aracılığıyla 91 gün vadeli 100.000 TL’lik katılım hesabı açan bir birey, vade sonunda sonunda 5.008 TL net kazanç elde eder. 

Ziraat Katılım Bankası ise yüksek kâr paylaşım oranı ile müşterilerin biriklerini güvence altında tutar. Müşterilerin tercihlerine göre 1 aydan 1 yıla kadar vade süreleri sunarak kâr payı sağlar. Ancak bankanın katılma hesabına dahil olabilmek için hesap açılışında en az 250 TL, USD, EUR ve 50 gr XAU şeklinde yatırım yapmak gerekir. 

Aynı Anda İki Katılım Hesabı Açılabilir mi?

Evet, aynı anda iki katılım hesabı açmak mümkündür. Yatırımlarını çeşitlendirmek ya da daha yüksek gelirler elde etmek isteyen bireyler, aynı anda iki farklı yatırım aracı için katılım hesabı açabilir. Bunun yanı sıra bazı bankalar tarafından sunulan özel hesap türleri ile aynı anda iki farklı yatırım yapılabilir. 

Örneğin Kuveyt Türk Katılım Bankası, çeşitli araçlar üzerinden yatırım yapmak isteyen bireyler için “Sepet Hesap” adı verilen bir ürün sunar. Bu ürün, birikimin bir kısmını avantajlı kâr paylaşım oranları üzerinden artırma imkanı sunar. Ancak bu hesap yalnızca TL cinsinden açılabilir. Hesap açılışı sırasında bireylerin aylık ya da 31 ila 91 gün arasında vade süresi belirlemesi gerekir. Sepet Hesap için belirlenen açılış limiti ise 10.000 TL’dir. Fonlu Sepet Hesap bakiyesinin %75’lik oranı üzerinden katılma hesabı açılır, bakiyenin kalan %25’lik kısmı ise fon alımında kullanılır.  

Katılım Hesabına Ne Zaman Para Yatırılır?

Katılım hesaplarının para yatırma işlemi genellikle hesabın açılışının ardından gerçekleştirilir. Pek çok banka, katılım hesabı açılışı için belirli bir miktar asgari tutar belirler. Bu miktarı yatıran müşteriler ise ilk para girişini gerçekleştirmiş olur. Para yatırma sıklığı ise bankaların belirlediği politikalara, hesabın türüne ve bankanın müşterilerine sunduğu seçeneklere göre değişiklik gösterir. Örneğin Ziraat Katılım Bankası ve Vakıf Katılım Bankası; katılım hesabının açılışı için en az 250 TL, 250 USD, 250 EUR ve 50 gram altının yatırılması için şart belirlemiştir. 

Katılım Hesabından Ne Zaman Para Çekilir?

Katılım hesabından para çekme işlemi, hesabın türüne göre değişiklik gösterir. Hesabın türüne göre bankalar tarafından belirlenen limitler dahilinde vade tarihi bozulmadan para çekim işlemi gerçekleştirilebilir. Ancak müşterilerin katılım hesabı türüne ve ilgili bankanın belirlediği şartlara dikkat etmesi gerekir. Dolayısıyla bu hesaptan para çekmeden önce banka ile iletişime geçerek gerekli bilgileri almak ve merak edilen soruları sormak önemlidir. 

Katılım Hesabı Kârlı Bir Sistem mi?

Katılım hesabı, banka ile müşterinin yaptığı sözleşmede belirlenen şartlar doğrultusunda kâr-zarar ortaklığı sunan bir sistemdir. Bu sistemde kâr payının yanı sıra zarar oluşumu durumlarını da göz önünde bulundurmak gerekir. Müşterilerin bu hesabı açmadan önce katılım hesabının sabit bir getiri sunmadığını bilmesi son derece önemlidir.  Katılım hesabı, sanayi ve ticaret gibi çeşitli sektörlerin finansmanını gerçekleştirmek için kullanılır. Bu alanlardan elde edilen pay oranının belirli bir kısmı yatırımcılara paylaştırılır.