Araç alım satım işlemlerinin noter huzurunda gerçekleştirilmesi gerekir. Ancak bu işlemlerin gerçekleştirilmesi için taraflardan belirli ücretler tahsil edilir. Bu ücretlerin limiti, işlem türüne göre değişiklik gösterir.
Bu yazımızda 2024 yılında sıfır ve 2. el araç noter satış ücretlerine değineceğiz. Ayrıca sıfır ve 2. el araçların noter satışının nasıl yapılacağı, araç noter ücretinin kim tarafından ödeneceği ve noterde araç alırken dikkat edilmesi gereken faktörleri detaylı bir şekilde ele alacağız.
2024 yılı noter araç satış ücretleri, tescil zorunluluğu ve diğer ödemelerin detaylı tablosu:
İşlem Türü | Ücret (TL) | Açıklama |
---|---|---|
Sıfır Araç Satış Ücreti | 1.138 TL | Sıfır kilometre araçların noter satış işlemi sırasında ödenen temel noter ücreti. |
İkinci El Araç Satış Ücreti | 1.489,36 TL | İkinci el araçların noter satış işlemi sırasında ödenen temel noter ücreti. |
Noter İhtarname Ücreti | 155 - 1.000 TL | Noter ihtarname ücreti, aracın yaşına göre değişiklik göstermekte olup yeni araçlarda daha yüksektir. |
Plaka Değişim Ücreti (Şoförler Odasına Ödenir) | 1.489,35 TL | Plaka değişikliği yapılırsa, Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu'na ek ödeme yapılır. |
2024 yılında noter araç alım satım işlemlerinde ödenmesi gereken ücretler, sıfır ve ikinci el araçlar için farklılık göstermektedir. Sıfır kilometre araçların noter satış işlemlerinde ödenen temel ücret 1.138 TL olarak belirlenmiştir. Bu ücret, aracın ilk tescil işlemleri sırasında zorunlu olarak ödenmesi gereken bir bedeldir. Öte yandan, ikinci el araç satışlarında bu tutar biraz daha yüksektir ve 1.489,36 TL olarak uygulanmaktadır. Bu fark, işlemin niteliğinden ve noter işlemlerinin kapsamından kaynaklanmaktadır.
Araç satışında sadece noter satış ücretiyle sınırlı kalınmaz. Satış sırasında noter ihtarname ücreti de ödenmesi gereken bir başka masraftır. Bu ücret, aracın yaşına ve noter işleminin içeriğine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Genellikle, yeni araçlarda bu ücret daha yüksek olurken, genel aralık 155 TL ile 1.000 TL arasında değişmektedir. Kesin ücret, noter ofisinin yapacağı hesaplamaya ve ihtarnamenin içeriğine göre netleşmektedir. Bu nedenle, noter ihtarname ücretinin işlem öncesinde öğrenilmesi, olası sürpriz maliyetlerin önüne geçmek adına faydalı olabilir.
Plaka değişikliği yapılması durumunda ek bir ödeme gereklidir. Noter ücreti bu durumda değişmez; ancak Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu’na plaka basım ve yenileme işlemleri için 1.489,35 TL ek ödeme yapılması gerekir. Plaka değişikliği zorunlu olmasa da alıcı, aracın plakasını değiştirmek isterse bu bedeli ödemekle yükümlüdür. Bu işlem, yeni bir plaka talep edildiğinde veya mevcut plakada değişiklik yapılması gerektiğinde gündeme gelir. Bu nedenle, araç alım satım sürecinde plaka değişikliğinin olup olmayacağının önceden kararlaştırılması, ek maliyetlerin hesaplanması açısından önemlidir.
Sıfır aracın noter satışı için aşağıdaki adımlar takip edilebilir.
2. el aracın noter satışı için aşağıdaki adımlar takip edilebilir.
Araç satışı noter ücreti, alıcı tarafından ödenir. Bu ücret, araç satış işleminin resmileştirilmesini ve tescil işlemlerinin tamamlanmasını sağlar. Ancak satış işleminden önce ödenmeyen trafik cezaları ya da vergi borçları varsa, satıcı tarafından bu borçlar kapatılmalıdır. Noter ücretinin ödenmesinin ardından satıcı adına olan ruhsat iptal edilir ve yeni alıcı adına tescil belgesi hazırlanır.
Noterde araç alırken dikkat edilmesi gereken faktörler aşağıdaki gibidir:
Hayır, rehinli araçların üzerindeki ipotek kaldırılmadan herhangi bir satış işleminin gerçekleştirilmesi mümkün değildir. Araç satışının gerçekleştirilmesi için ilgili borcun tamamı ödenmelidir. Ödeme işlemi tamamlandıktan sonra ipotek kaldırma talebinde bulunmak gerekir.
Noterden konulan rehinin kaldırılması için aracın üzerindeki ilgili borcun tamamı ödemelidir. Borç ödendikten sonra finans kuruluşuna giderek ipotek kaldırma talebinde bulunmak gerekir. Banka, incelemeleri yaptıktan sonra ipoteğin kaldırıldığına dair bir belge hazırlar ve hazırlanan bu belge noter tarafından onaylanır. Tüm bu işlemler tamamlandıktan sonra Trafik Tescil Müdürlüğü’ne gidilerek noter onaylı belge iletilir ve aracın üzerindeki rehin kaldırılır.
Noter araç satışı işlemleri için yaş sınırı 18'dir. Dolayısıyla noterden araç satışı gerçekleştirmek için bireylerin 18 yaşından büyük olması gerekir.
Noterden satışı yapılan aracın bedeli ödenmediği takdirde bireylerin hukuki süreçleri izlemesi gerekir. Bu süreç şu şekilde ilerleyebilir:
Notere gitmeden araç satışı yapmak mümkün değildir, ancak e-Noter sistemi sayesinde bazı işlemler online olarak başlatılabilir ve hızlandırılabilir. Alıcı ve satıcı, e-Başvuru portalı üzerinden işlem yapılacak noterliği seçip gerekli belgeleri ve bilgileri ileterek süreci başlatabilir. Satış belgeleri noterlikte hazırlandıktan sonra, noterlik ücretinin belirlenen IBAN hesabına yatırılmasıyla taraflar işlemlerini elektronik imza (e-imza) kullanarak onaylayabilir. Ancak, nihai satış sözleşmesi ve resmi devir işlemleri için noterlik onayı zorunludur. Bu nedenle, tamamen notere gitmeden araç satışı mümkün olmasa da e-Noter sistemi süreci dijitalleştirerek zamandan tasarruf sağlar ve güvenli bir ödeme altyapısı sunar.
Araç alımında noterden istenen belgeler arasında geçici tescil belgesi ve noter tarafından onaylı satış sözleşmesi yer alır. Geçici tescil belgesi, araç alımının gerçekleştiğini belirten ve gerçek ruhsat ile aynı işlevi gören belgedir. Bu süreç içerisinde yeni ruhsatın alıcıya ulaşması, 15 günü bulabilir. Satış sözleşmesi ise araç alım satım işleminin noter huzurunda gerçekleştiğini ve resmi kayıtlara işlendiğini gösterir.
Plaka değişikliğinin yapılması durumunda ise yeni plakaya ait olan bilgiler, noter tarafından alıcıya teslim edilir. Bu işlem sırasında plaka bilgileri, geçici tescil belgesine işlenir.