Tahvil ve Bono Nedir? Aralarındaki Fark Nelerdir?
Tahvil Nedir?
Tahvil, bir şirketin veya devletin borç senedidir. Bu senetler, yatırımcılara şirketin veya devletin borcunu finanse etmek için borç verme fırsatı sunar.
Bir şirket tahvili, şirketin borcunu finanse etmek için çıkardığı bir senettir. Bu senetler, belirli bir faiz oranıyla ve belirli bir vade süresi boyunca yatırımcılara sunulur. Şirket tahvilleri genellikle yatırımcılar arasında popülerdir çünkü daha düşük risk taşırlar ve hisse senetlerine kıyasla daha sabit getiri sağlarlar.
Devlet tahvilleri ise, bir ülkenin borcunu finanse etmek için çıkardığı borç senetleridir. Bu senetler, belirli bir faiz oranıyla ve belirli bir vade süresi boyunca yatırımcılara sunulur. Devlet tahvilleri, yatırımcılar arasında genellikle düşük riskli yatırım araçları olarak kabul edilir ve devletler genellikle tahvil faizlerini ödeyebilirler, bu nedenle yatırımcılara güvenli bir yatırım seçeneği sunarlar.
Enflasyona endeksli tahvil nedir, hadi açıklayalım. Enflasyona endeksli tahvil, ihracı yapan kurumun ödeme planında enflasyon oranlarını dikkate aldığı bir tahvil türüdür. Enflasyona endeksli tahvillerin faiz oranı, belirli bir endeks ile çarpılarak belirlenir. Örneğin, Türkiye'deki TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) enflasyon oranı baz alınarak ihracı yapılan bir enflasyona endeksli tahvil, TÜFE'nin yüzde 5 olduğu bir yılda yüzde 10 getiri sağlayabilir.
Bu tahvillerin avantajı, yatırımcıların enflasyona karşı korunmasıdır. Çünkü enflasyon oranları arttıkça, tahvilin getirisi de artar. Ayrıca enflasyon riski nedeniyle diğer tahvillerin getirileri düştüğünde, enflasyona endeksli tahvillerin getirileri artabilir.
Ancak enflasyon oranları düşerse, enflasyona endeksli tahvillerin getirisi de düşecektir. Bu nedenle, yatırımcılar enflasyon beklentileri hakkında doğru tahmin yapmak zorundadırlar.
Bono Nedir?
Peki devlet tahvili nedir? Devlet tahvili; devletin borçlanma ihtiyacını karşılamak amacıyla, hazine tarafından çıkarılan ve belirli bir vade sonunda ana para ve faiz getirisi ile geri ödenen borçlanma senetleridir. Genellikle uzun vadeli yatırım araçları olarak kullanılırlar ve yatırımcılara düzenli bir faiz geliri sağlarlar. Devlet tahvilleri, yatırımcılara güvenli bir yatırım aracı sunarlar, çünkü devletin ödeme gücü yüksektir ve geri ödeme garantilidir. Ayrıca, devlet tahvilleri genellikle faiz oranları açısından da diğer yatırım araçlarından daha yüksek getiri sağlarlar.
Şimdi tahvil faizi nedir bunu açıklayalım. Tahvil faizi, tahvil sahiplerine ödenecek olan sabit getirili faiz miktarıdır. Tahvilin ihracı sırasında belirlenen nominal faiz oranı, tahvilin vadesi boyunca değişmeden kalır ve faiz ödemeleri düzenli olarak yapılır. Tahvil faizleri, genellikle yıllık olarak hesaplanır ve tahvil getirisi hesaplanırken dikkate alınır. Tahvil faizi, tahvilin ihraç tarihi ve vadesi, ihraç eden kuruluşun kredi riski gibi faktörlere göre belirlenir.
Bono nedir artık biliyorsun. Peki ya süper bono nedir?
Süper Bono, Türkiye Cumhuriyeti Hazinesi tarafından ihraç edilen, kısa vadeli, devlet tahvili niteliğindeki borçlanma aracıdır. Diğer hazine bonolarına kıyasla daha kısa vadeye sahip olan Süper Bono, 91 gün vadeli bir yatırım aracıdır. Süper Bono, genellikle bankaların sermaye yeterliliğini artırmak için tercih ettikleri bir yatırım aracıdır. Yatırımcılara, ihraç tarihinde belirlenen faiz oranı üzerinden getiri sağlar. Süper Bono'nun vadesi, 1 yılın altında olduğu için vergilendirme açısından avantajlıdır.
Enflasyon bazlı bono nedir?
Enflasyon bazlı bono, tahvil ihracında kullanılan bir araçtır ve anapara değerinin enflasyona endeksli olarak belirlendiği bir bono türüdür. Bu nedenle, enflasyondaki artışa bağlı olarak anapara değeri ve getirisi de artar. Enflasyon bazlı bonolar, yatırımcılara enflasyon riskine karşı koruma sağlar ve enflasyon oranı arttığında yatırımcılara daha yüksek bir geri dönüş sunar. Ancak, enflasyonun düşük olduğu dönemlerde diğer tahvil türlerine göre daha düşük bir getiri sunabilirler. Enflasyon bazlı bonolar genellikle merkez bankaları veya hükümetler tarafından ihraç edilir.
Enflasyon korumalı bono nedir?
Enflasyon korumalı bono, enflasyon riskini minimize etmek amacıyla çıkarılan bir tür yatırım aracıdır. Bu bonolar, vade sonunda nominal değerlerinin yanı sıra enflasyona göre düzenlenmiş getiri sağlarlar. Yatırımcılara, belirli bir enflasyon oranının üzerinde bir getiri sağlama sözü verirler.
Enflasyon korumalı bonolar, diğer sabit getirili menkul kıymetlerden farklı olarak enflasyona endeksli olması nedeniyle, enflasyon riskine karşı koruma sağlarlar. Yatırımcılar, bu yatırım aracıyla enflasyon oranlarının artmasından etkilenmemek için yatırım yapabilirler. Böylece, enflasyonun yükselmesi nedeniyle diğer yatırım araçlarının getirilerinin azalması durumunda bile, enflasyon oranı kadar bir getiri sağlanır.
Banka garantili bono nedir ?
Banka garantili bono, bir şirketin veya kurumun borçlanma ihtiyacını karşılamak amacıyla çıkardığı, banka garantisi altında olan bir tahvil türüdür. Banka garantili bonolar, bir bankanın bononun vadesi dolmadan önce olası bir iflas durumunda, bononun sahibine ödemesini garanti ettiği bir yatırım aracıdır. Bu nedenle, banka garantili bonolar genellikle daha düşük riskli yatırımlar olarak kabul edilir ve yatırımcılar için daha güvenli bir seçenek olabilir. Ancak, banka garantili bonoların getirisi, daha yüksek riskli tahvillere kıyasla daha düşük olabilir.
Hazine bonosu ve banka bonosu, farklı kurumlar tarafından ihraç edilen farklı türde menkul kıymetlerdir.
Hazine bonosu, devlet tarafından çıkarılan bir borçlanma aracıdır. Devlet, kısa vadeli fon ihtiyaçlarını karşılamak için Hazine bonosu ihraç eder ve bu bonolar, yatırımcılara belirli bir faiz oranı karşılığında satılır. Hazine bonoları, genellikle 1 yıldan kısa vadeli vade sürelerine sahiptir.
Banka bonosu ise bir banka tarafından çıkarılan bir borçlanma aracıdır. Bankalar, kredi vermek veya kısa vadeli fon ihtiyaçlarını karşılamak için banka bonosu ihraç ederler ve bu bonolar, yatırımcılara belirli bir faiz oranı karşılığında satılır. Banka bonolarının vadeleri, genellikle 1 yıldan kısa sürelidir.
Her iki bono türü de yatırımcıların düşük riskli ve likit bir yatırım aracı olarak tercih ettiği menkul kıymetlerdir. Ancak, Hazine bonoları genellikle daha düşük bir risk seviyesine ve daha düşük bir faiz oranına sahiptir, çünkü devlet tarafından garanti edilirler. Banka bonoları, bankanın kredi notu gibi faktörlere bağlı olarak daha yüksek bir faiz oranı sunabilir, ancak daha yüksek bir risk seviyesine de sahip olabilirler.
Tahvil ve Bono Arasındaki Farklar Nelerdir?
Tahvil ve bono, yatırımcılara farklı özellikler sunan borçlanma araçlarıdır. İşte tahvil ve bono arasındaki temel farklar:
1. İhraç eden: Tahviller, şirketler, devletler ve kamu kuruluşları tarafından ihraç edilirken, bonolar genellikle şirketler tarafından ihraç edilir.
2. Vade: Tahviller, uzun vadeli borçlanma araçlarıdır ve vade süreleri 1 yıldan fazladır. Bono vadesi ise genellikle 1 yıldan kısa sürelidir.
3. Faiz: Tahviller, bonolardan daha yüksek faiz oranlarına sahiptir çünkü daha uzun vade süreleri vardır. Bono faiz oranları, piyasa koşullarına ve ihraç eden şirketin kredi riskine bağlı olarak değişebilir.
4. Likidite: Tahviller, bonolara göre daha az likittir. Çünkü tahvillerin vade süresi daha uzundur ve satış işlemi daha zor olabilir. Bono ise genellikle daha likit bir yatırım aracıdır.
5. Risk: Tahviller, bonolara göre daha az riskli bir yatırım aracıdır. Tahviller genellikle yüksek kredi notuna sahip şirketler, devletler veya kamu kuruluşları tarafından ihraç edildiği için daha düşük risk taşır. Bono ise daha yüksek risk taşıyabilir, çünkü bonoları ihraç eden şirketlerin kredi notları daha düşük olabilir.
6. Getiri: Tahvillerin getirisi, vade süresi ve faiz oranına bağlı olarak değişebilir. Tahvillerin getirisi, bonolara göre daha yüksek olabilir. Bono getirileri ise piyasa koşullarına bağlı olarak değişebilir.
7. Piyasa: Tahviller ve bonolar, sabit getirili menkul kıymetler olarak bilinir ve genellikle hazine bonosu, devlet tahvili, banka bonosu ve şirket tahvilleri gibi farklı türleri vardır. Piyasaları benzerdir, ancak fiyatlar ve getiriler piyasa koşullarına göre farklılık gösterebilir.
Tahvil ve Bono Getirisi Nasıl Hesaplanır?
Tahvil ve bono getirileri, nominal faiz oranı, ihraç fiyatı ve vade sonunda elde edilecek olan değer arasındaki ilişkiye göre hesaplanır. Tahvil ve bono getirileri hesaplanırken kullanılan bazı temel kavramlar şunlardır:
1. Nominal Faiz Oranı: Tahvil veya bononun üzerinde yazan ve yatırımcıya ödenecek olan faiz oranıdır.
2. İhraç Fiyatı: Tahvil veya bononun satın alındığı fiyattır. Tahvil veya bono alındığı zaman, yatırımcıya nominal değeri üzerinden faiz ödemesi yapılır.
3. Vade Sonu Değeri: Tahvil veya bononun vade sonunda yatırımcıya ödeyeceği tutardır.
Tahvil veya bono getirisi hesaplanırken, yatırımcının elde edeceği toplam getiri, faiz oranının yanı sıra ihraç fiyatı ve vade sonu değeri de dikkate alınır.
Tahvil getirisi hesaplanırken, yatırımcının elde edeceği toplam getiri, nominal faiz oranı, tahvilin ihraç fiyatı ve vade sonunda yatırımcıya ödenecek olan değer arasındaki ilişki ile belirlenir.
Bono getirisi hesaplanırken, yatırımcının elde edeceği toplam getiri, nominal faiz oranı, bononun ihraç fiyatı ve vade sonunda yatırımcıya ödenecek olan değer arasındaki ilişki ile belirlenir.
Örneğin, bir yatırımcı 1000 TL nominal değerli bir tahvil veya bono satın aldığında, nominal faiz oranı %10 ve vade süresi 1 yıl ise, tahvil veya bononun ihraç fiyatı 950 TL olacaktır. Vade sonunda tahvil veya bononun yatırımcıya ödeyeceği değer ise 1000 TL olacaktır. Bu durumda, tahvil veya bono getirisi aşağıdaki gibi hesaplanabilir:
Tahvil Getirisi: ((1000-950) + (1000*%10)) / 950 = %15,8
Bono Getirisi: ((1000-950) + (1000*%10)) / 950 = %15,8
Yukarıdaki örnekte, hem tahvil hem de bono getirisi %15,8 olarak hesaplanmıştır. Ancak, farklı nominal faiz oranları, ihraç fiyatları ve vade sonu değerleri farklı getiriler üretecektir.