E-Haciz, elektronik ortamda haciz işlemlerini gerçekleştirme sistemi anlamına gelir. Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yürütülen bu sistem ile vergi borçları gibi kamu alacaklarının tahsilatı daha hızlı ve etkin bir biçimde yapılmaktadır. Bu sistem, manuel haciz işlemlerine göre çok daha hızlı olup borçluların banka hesapları, menkul kıymetler ve diğer varlıkları üzerinde otomatik olarak haciz işlemi yapılmasına olanak tanır.
Ancak, e-hacze borçlu tarafından bakacak olduğumuzda e-haciz ile karşılaşan pek çok insan bu durum karşısında ne yapacağını bilemez ve bu durumdan kurtulma yollarını araştırır. Bu yazımızda e-haczin ne olduğunu, nasıl sorgulandığını, e-haciz kaldırma ve ödeme yöntemlerini birlikte ele alacağız.
E-haciz kaldırılması ise borcun ödenmesi, taksitlendirme yapılması, ilgili icra veya vergi dairesine itiraz dilekçesi yazılması ve hukuki yollar gibi çeşitli yöntemler ile mümkündür.
Detaylandıracak olursak:
Borçlular, Gelir İdaresi Başkanlığı'nın (GİB) sunduğu "İnteraktif Vergi Dairesi" platformu aracılığıyla e-Haciz sorgulaması yapabilmektedir. Bu sorgulamanın amacı, haciz konulan varlıkları ve haciz miktarını öğrenmektir.
E-Haciz sorgulama işlemi için atılması gereken adımlar:
Öncelikle Gelir İdaresi Başkanlığı'nın elektronik hizmetlerini sunan resmi web sitesine (www.gib.gov.tr) giriş yap.
Ana sayfada yer alan “İnteraktif Vergi Dairesi” bölümüne tıklayarak ilgili sayfaya git.
Burada, e-Haciz sorgulaması yapmak için e-Devlet şifresi, internet vergi dairesi şifresi, mobil imza veya elektronik imza gibi güvenlik bilgilerinle sisteme giriş yapman gerekmekte. Bu yüzden yanında ilgili bilgilerin olması önemli.
Sisteme giriş yaptıktan sonra karşına çıkan menüden “Borcum Var Mı?” veya “Hacizli Mallarım Var Mı?” gibi sorgulama opsiyonlarına tıkla.
Bu seçeneklere tıkladığında, borç ve haciz detaylarını gösteren bir ekran açılacaktır. Bu ekranda, borç tutarı, borcun hangi kamu kurumuna ait olduğu, haciz tarihi ve haciz miktarı gibi bilgiler yer alır.
Eğer sorgulama sonucunda bir haciz kaydına rastlanırsa, hacizle ilgili detaylı bilgi almak ve hacizin kaldırılması için yapılması gerekenler hakkında bilgi edinmek adına ilgili vergi dairesiyle iletişime geçebilir veya bir avukattan yardım alabilirsin.
E-Haciz kaldırma ve ilgili ödeme işlemleri birkaç adımda gerçekleştirilebilmektedir.
Aşağıda, bu süreci nasıl yöneteceğine dair bir rehber sunuyoruz.
E-Haciz kapsamına giren cezalar ve borçlar çeşitlilik göstermekle birlikte, vergi borçları, sigorta prim borçları, trafik cezaları, belediye borçları, adli para cezaları ve kamu kurumlarına olan diğer e-haciz cezaları kapsamında sayılabilir.
Gelir vergisi, kurumlar vergisi, katma değer vergisi (KDV), motorlu taşıtlar vergisi gibi çeşitli vergi türlerinden kaynaklanan borçlar.
Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) ödenmesi gereken, ancak ödenmemiş sigorta primleri. Bu, hem işverenler hem de bağımsız çalışanlar için geçerli olabilir.
Trafik kurallarının ihlali sonucu kesilen ve ödenmemiş cezalar. Bu tür borçlar, araç sahipleri üzerinden tahsil edilebilir.
Emlak vergisi, çevre temizlik vergisi gibi belediyelere ödenmesi gereken ancak ödenmemiş borçlar.
Mahkemeler tarafından verilen ve ödenmemiş adli para cezaları.
Devlet hastanelerinden kaynaklanan tedavi masrafları, üniversite harçları, köprü ve otoyol geçiş ücreti ihlalleri gibi kamu hizmetlerinden kaynaklanan ve ödenmemiş borçlar.
E-Haciz işlemi, borçlunun bilgisi dışında ve doğrudan alacaklı kamu kurumu tarafından başlatılabilir. Bu nedenle, bireylerin borçlarını zamanında ödemeleri veya varsa borçları hakkında bilgi edinip, bunları yapılandırmaları, e-Haciz ile karşılaşmamak adına önemlidir.
E-Haciz işleminin kaldırılması genellikle borcun tamamının ödenmesi veya borçla ilgili bir anlaşmaya varılmasıyla başlar ve bu süreç bir kaç iş gününden birkaç haftaya kadar sürebilir. Borcun ödenmesi işlemi tamamlandıktan sonra, ödeme makbuzu veya banka dekontu gibi ödeme kanıtlarını ilgili kamu kurumuna sunman gerekmektedir. Kurum, bu belgeleri inceler ve ödemenin doğruluğunu teyit ettikten sonra borç kaydını kapatır ve e-Haciz işleminin kaldırılmasına yönelik işlemleri başlatır.
Resmi onay alındıktan sonra, haciz kaldırma belgesini bankayla paylaşarak hacizli hesap üzerindeki kısıtlamaların kaldırılmasını talep etmelisin. Bankalar bu belgeyi aldıktan sonra hacizi genellikle birkaç iş günü içinde kaldırır. Eğer borç, yapılandırma programı çerçevesinde ödenmişse, yapılandırma koşullarının yerine getirildiğinin kanıtları da ilgili durumda sunulmalıdır. İşlemlerin hızlı ve sorunsuz ilerlemesi için ilgili kurumlarla sürekli iletişim içinde olman ve gerekli belgeleri eksiksiz bir şekilde sağlaman önem arz etmektedir.
Adına herhangi bir e-Haciz işlemi olup olmadığını kontrol etmek için ilk olarak e-Devlet üzerinden Gelir İdaresi Başkanlığı'nın vermiş olduğu 'Borç Sorgulama' hizmetini kullanabilirsin. Bankanın sağladığı online hizmetler veya müşteri hizmetleri aracılığıyla banka hesapların için de haciz varlığını öğrenebilirsin. Ayrıca, resmi tebligatları düzenli olarak kontrol ederek haberin olmadan uygulanan bir haciz işlemi olup olmadığını da anlayabilirsin. Eğer daha detaylı bilgiye ihtiyacın varsa bir avukatla görüşmek ya da ilgili kurumla temasa geçmek en doğru adımlardan biri olacaktır.
Eğer e-Haciz borcunu ödemezsen, banka veya alacaklı olan kişi tarafından haciz süreci başlatılır. Bu hukuki işlemde, banka genellikle 90 gün içinde borcun ödenmesini talep eder. Eğer bu süre içinde yine ödeme yapmazsan, haciz işlemi resmi olarak başlatılır.
Ödeme yapmaman halinde alacaklılar, borcun tahsili için dijital varlıklarına, hesaplarına ve diğer mali kaynaklarına e-Haciz yoluyla ulaşabilir. Eğer hesaplarda yeterli varlık bulunmuyorsa, daha geniş kapsamlı haciz işlemleri uygulanabilir.
Evet, e-Haciz borcunun taksitlendirilmesi mümkündür. Borcun %20'si ödendikten sonra kalan miktar taksitlere bölünebilir. Borca, tebligat tarihinden itibaren 15 gün içerisinde taksitlendirme talebinde bulunulması ile uygun bir ödeme planı oluşturulabilir.
E-Haciz kaldırma işlemi, devlete olan borcun ödenmesiyle mümkün hale gelir. Öncelikle, borçlu tarafın ilgili vergi dairesine online ya da banka şubesine giderek borcu ödemesi gerekmektedir. Ödemenin tamamlanmasının ardından, borçlu kişi tarafından haczin kaldırılması için bir dilekçe verilir. Dilekçe verildikten sonra, genellikle 'Borcu Yoktur' yazısının alınması ile işlem tamamlanır ve e-Haciz kaldırılır.
Borçlular, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın web sitesi üzerinden ya da e-Devlet platformu aracılığıyla e-Haciz borçlarını ödeyebilirler. Bu sistemler, borcunu görüntülemene, ödemene ve gerekirse taksitlendirme seçeneklerinden faydalanmana olanak sağlar.