İsteğe Bağlı Sigorta Nedir? Nasıl Yapılır?

Yayınlanma Tarihi: 16 Mayıs 2024

Sosyal güvenlik sistemi, çeşitli sigorta türleriyle bireyleri desteklemek amacıyla tasarlanmıştır. Bu sigorta türlerinden biri de özellikle geleneksel çalışma düzeninin dışında kalan bireyler için büyük önem taşıyan İsteğe Bağlı Sigortadır. Bu sigorta, serbest meslek sahipleri, esnaflar, yurtdışında yaşayan Türk vatandaşları gibi sosyal güvenlik sisteminden otomatik olarak yararlanamayan kişilere, yaşlılık, malullük, ölüm sigortaları ve genel sağlık sigortası gibi temel sosyal güvenlik haklara erişim imkanı sunar.

Bu metinde isteğe bağlı sigortanın ve şartlarının ne olduğu, nasıl başvurulduğu, avantajları ve dezavantajları, 2024 yılı için belirlenen pirim tutarı gibi detaylara değineceğiz. 

İsteğe Bağlı Sigorta Nedir? 

İsteğe bağlı sigorta, bireylerin sosyal güvenlik kapsamında olmayan dönemlerde kendi istekleriyle devam ettirebilecekleri bir sigorta türüdür. Özellikle serbest meslek sahipleri, esnaf veya yurtdışında çalışan Türk vatandaşları gibi sosyal güvenlik sisteminden otomatik olarak yararlanamayan kişiler bu sigorta türünü tercih edebilir. İsteğe bağlı sigorta, kişilere yaşlılık, malullük ve ölüm sigortaları gibi temel sosyal güvenlik haklarını sağlamak amacıyla tasarlanmıştır. Bu sigorta sistemi, kişinin çalışma hayatında karşılaşabileceği bazı risklere karşı koruma sunarak, sigortalıya ve ailesine maddi güvence sağlar. Sigorta, belirli primlerin ödenmesi suretiyle devam ettirilir ve kişinin emeklilik gibi haklardan yararlanmasını mümkün kılar.

İsteğe Bağlı Sigortanın Özellikleri Nelerdir? 

İsteğe bağlı sigortanın özellikleri, bu sigorta türünün esnekliği ve sunduğu imkanlarla belirlenir. 

İşte bu özelliklerin detayları:

  • Esnek Prim Ödeme Seçenekleri: İsteğe bağlı sigorta, sigortalıların gelir durumlarına uygun şekilde prim ödeme seçenekleri sunar. Sigortalılar, asgari ve azami prim ödeme limitleri arasında, kendi ekonomik koşullarına göre bir miktar belirleyebilirler. Bu, özellikle geliri düzensiz olan serbest meslek sahipleri için büyük bir avantajdır.
  • Geniş Kapsamlı Güvence: İsteğe bağlı sigortada, sigortalılar yaşlılık, malullük ve ölüm sigortası gibi sosyal güvenlik haklarından yararlanabilirler. Bu haklar, sigortalının ve ailesinin gelecekteki finansal güvenliğini sağlamak için tasarlanmıştır.
  • Sağlık Hizmetlerine Erişim: İsteğe bağlı sigorta yaptıranlar, genel sağlık sigortası kapsamına dahil olurlar. Bu, sigortalılara ülke genelindeki kamu ve özel sağlık hizmetlerinden yararlanma imkanı tanır.
  • Emeklilik Hakları: İsteğe bağlı sigortaya düzenli olarak prim ödeyen bireyler, emeklilik yaşına geldiklerinde emeklilik maaşı alabilirler. Bu, özellikle serbest meslek sahipleri ve yurtdışında yaşayan Türk vatandaşları için önemli bir güvencedir.
  • Vergi Avantajları: İsteğe bağlı sigorta primleri, gelir vergisi matrahından düşülebilir, bu da sigortalılara vergi tasarrufu sağlayabilir.
  • Kapsayıcılık: İsteğe bağlı sigorta, çalışma hayatının dışında kalan kişileri de kapsar. Yurtdışında yaşayanlar, serbest meslek sahipleri, ev hanımları veya işsiz kişiler gibi çeşitli durumlardaki bireyler bu sigortadan yararlanabilir.
istese-bagli-sigorta

İsteğe Bağlı Sigortanın Avantajları Nelerdir? 

İsteğe bağlı sigorta, birçok avantaja sahiptir. Öncelikle, bu sigorta türü bireylerin yaşam boyu sosyal güvenlikten yararlanmalarını sağlar. İsteğe bağlı sigorta, bireyin kariyerine ve gelir durumuna göre esnek prim ödeme seçenekleri sunar. Bu, kişisel bütçeye uygun bir şekilde sosyal güvenlik primleri ödenebilmesini mümkün kılar. Ayrıca isteğe bağlı sigorta ile yapılan ödemeler, vergi indirimlerine konu olabilir ve bu da ekonomik bir avantaj sağlar. Son olarak isteğe bağlı sigorta sayesinde bireyler, işsizlik veya çalışamaz hale gelme gibi durumlarda dahi sosyal güvenlik haklarından faydalanabilir.

İsteğe Bağlı Sigortanın Dezavantajları Nelerdir? 

İsteğe bağlı sigortanın dezavantajları, bazı durumlarda ortaya çıkabilir. İlk olarak, bu sigorta türü için düzenli ve yüksek miktarda prim ödemeleri gerekebilir ki bu, bazı bireyler için mali bir yük oluşturabilir. Ayrıca, isteğe bağlı sigortanın sağladığı yararlar, ödenen prim miktarına doğrudan bağlıdır. Düşük prim ödemesi yapan sigortalılar, daha az sosyal güvenlik hizmetinden yararlanabilir. Bunun yanı sıra, isteğe bağlı sigorta ile emeklilik maaşı hesaplamaları, normal sigortalı çalışanlara göre daha karmaşık olabilir ve genellikle daha düşük emeklilik maaşı alımına yol açabilir. Son olarak isteğe bağlı sigortanın kapsamı ve şartları zamanla değişebilir, bu da sigortalıların gelecekteki planlarını etkileyebilir.

İsteğe Bağlı Sigortanın Şartları Nelerdir? 

İsteğe bağlı sigorta için belirlenen şartlar, Türkiye'de sosyal güvenlik sisteminin esnekliğini artırmak ve daha geniş bir kesime hizmet vermek amacıyla kurgulanmıştır. 

İşte bu şartların bazı önemli noktaları:

  1. Vatandaşlık ve Yaş Şartı:
    • Başvuracak kişinin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması veya mavi kart sahibi olması gerekir.
    • Başvuracak kişinin 18 yaşını doldurmuş olması şarttır.
  2. Mevcut Sosyal Güvenlik Durumu:
    • Başvuracak kişinin aktif olarak bir işveren tarafından sigortalı olarak çalışmıyor olması gerekir.
    • Başka bir sosyal güvenlik kuruluşundan emeklilik veya yaşlılık aylığı almıyor olması gerekir.
  3. Bağımsız Çalışma:
    • Sigorta başvurusu yapacak kişinin serbest meslek sahibi veya esnaf gibi bağımsız çalışma durumları için geçerli olabilir.
  4. Sigorta Başvurusu ve İptali:
    • Daha önce isteğe bağlı sigorta kapsamında olan ve bu sigortayı iptal ettiren kişiler, belirli bir süre geçmeden tekrar isteğe bağlı sigorta kapsamına alınmayabilirler. Bu süre genellikle en az bir yıl olarak belirlenir.
  5. Sağlık Durumu ve Sigorta Sürekliliği:
    • Sağlık durumu itibarıyla çalışamayacak durumda olan kişilerin isteğe bağlı sigorta kapsamına alınmaları mümkün değildir.
    • İsteğe bağlı sigortada kalmak için düzenli prim ödemelerinin yapılması gerekir. Belirlenen süre boyunca prim ödenmemesi halinde, sigorta hakkı askıya alınabilir veya iptal edilebilir.

Kimler İsteğe Bağlı Sigortaya Başvurabilir? 

İsteğe bağlı sigortaya başvurabilecek kişiler arasında serbest meslek sahipleri, esnaflar, çiftçiler, yazarlar ve sanatçılar gibi bireyler bulunur. Ayrıca, yurtdışında yaşayan ve Türkiye'deki sosyal güvenlik sisteminden yararlanmak isteyen Türk vatandaşları da bu sigorta türüne başvurabilir. Öğrenciler, ev hanımları veya işsizler gibi çalışmayan ancak sosyal güvenlikten yararlanmak isteyen kişiler de isteğe bağlı sigortaya başvurabilirler. Önemli olan, başvuru yapacak kişilerin sigortalı olarak çalışmamaları ve herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik aylığı almıyor olmalarıdır.

istese-bagli-sigorta

İsteğe Bağlı Sigorta İçin Nereye Ve Nasıl Başvurulur? 

İsteğe bağlı sigorta başvurusu herhangi bir Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) şubesine şahsen veya SGK'nın resmi internet sitesi üzerinden yapılabilmektedir. Başvuru sırasında, kimlik belgesi, ikametgah belgesi ve varsa diğer gerekli belgelerin teslim edilmesi gerekmektedir. Başvuruların değerlendirilmesi ve onay süreci SGK tarafından yürütülmekte olup, başvuru sonuçları genellikle kısa süre içerisinde başvuranlara bildirilir. Online başvuru yapmak için e-Devlet şifresine sahip olmak ve sisteme giriş yaparak ilgili başvuru formunu doldurmak yeterlidir.

İsteğe Bağlı Sigortanın Başlangıcı Ne Zamandır? 

İsteğe bağlı sigorta başvurusu onaylandıktan sonra sigortanın başlangıcı genellikle başvuru tarihini takip eden ayın ilk günüdür. Ancak başvuru tarihi ve onay sürecine bağlı olarak bu süre değişebilir. Başvuru onayı alındığında, sigortalıya sigorta başlangıç tarihi ile ilgili bilgi verilir.

İsteğe Bağlı Sigortalılar 2024 Yılında Ne Kadar Prim Öder?

2024 yılı için isteğe bağlı sigorta prim miktarları, asgari ücretin %32'si ile %37.5'i arasında değişmektedir. Bu oran, sigortalının seçeceği prim ödeme tutarına ve kendi gelir durumuna göre belirlenir. 2024 yılı için belirlenen isteğe bağlı sigorta primleri, sigortalıların ödeyebilecekleri en düşük ve en yüksek miktarlar olarak 6.399 TL ile 48.005 TL arasında değişmektedir.

İsteğe Bağlı Sigorta Primi Nasıl Hesaplanır? 

İsteğe bağlı sigorta sisteminde, sigortalıların 2024 yılı için belirlenen prim oranları, prime esas kazancın alt ve üst sınırları arasında, sigortalı tarafından seçilen aylık gelirin %32'si olarak hesaplanır. Bu oranın içinde %20 malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları için ayrılırken, kalan %12 ise genel sağlık sigortası için kullanılır. Bu detaylı yapı, sigortalıların sosyal güvenlik kapsamında temel ihtiyaçlarını karşılamalarına yardımcı olur ve finansal güvenliklerini artırır.

İsteğe Bağlı Sigorta Nasıl Sona Erer? 

İsteğe bağlı sigorta, sigortalının talebi üzerine, prim ödemelerinin durdurulması ya da sigortalı statüsünün değişmesi gibi nedenlerle sona erebilir. Ayrıca sigortalının emekli olması veya vefat etmesi durumunda da sigorta sona erer. Her durumda, sigorta sonlandırma işlemleri SGK tarafından yürütülür.

Etiketler: Sigorta

Yazar: TeklifimGelsin