İhracat Kredisi Nedir, Nasıl Hesaplanır? Şartları ve Faizleri

İhracat yapan ya da dış pazarlara açılmayı hedefleyen firmalar için finansman, sürecin en kritik unsurlarından biridir. Bu kapsamda hazırlanan yazımızda, ihracat kredileriyle ilgili temel bilgileri bir araya getirerek, konuya dair kapsamlı bir çerçeve sunuyoruz. İçerikte ihracat kredilerinin nasıl hesaplandığından başvuru süreçlerine, faiz oranlarından taahhüt kapama işlemlerine kadar birçok pratik detaya yer veriyoruz. Ayrıca ihracat kredisi veren bankalar, sigorta prim desteği, sevk öncesi kredi ve 2025 yılına ait güncel finansal verileri de ele alıyoruz.

İhracat Kredisi Nedir?

İhracat kredisi, yurt dışına mal veya hizmet satmak isteyen firmalara, bu süreçte ihtiyaç duydukları finansmanı sağlamak amacıyla sunulan özel bir kredi türüdür. Sadece aktif ihracatçılara değil, ihracat potansiyeli taşıyan işletmelere ve döviz kazandırıcı faaliyetlerde bulunan firmalara da verilir. 

Bu krediler, ihracat işlemleri öncesinde (örneğin üretim, hazırlık, hammadde temini) ya da sevkiyat sonrasında (ödeme tahsil sürecinde) kullanılabilir. Genellikle Türk Lirası cinsinden sunulan bu finansman, işletmelerin uluslararası piyasalarda rekabet gücünü artırmayı hedefler. 

Aynı zamanda işletmelerin ihracata yönelmesini teşvik ederek ülkenin döviz gelirlerini artırma stratejisinin önemli bir parçası haline gelmiştir. Bazı ihracat kredileri, İhracatı Geliştirme A.Ş. (İGE) gibi kurumların kefaletiyle verilerek firmalara ek güvence de sunar. Özetlemek gerekirse, ihracat kredisi, dış ticaretin önünü açan, ekonomik büyümeyi destekleyen stratejik bir finansman aracıdır.

Sevk Öncesi İhracat Kredisi Nedir?

Sevk öncesi ihracat kredisi, ihracat yapmaya hazırlanan firmaların üretim ve tedarik süreçlerinde ihtiyaç duydukları nakit desteğini sağlamak için sunulan özel bir finansman modelidir. Bu kredinin sunulmasındaki asıl amaç, firmaların ihracat kapasitesini artırmak, ürün ve hizmet yelpazesini genişletmek ve yeni dış pazarlarla bağlantı kurmalarını kolaylaştırmaktır.

Sevk öncesi ihracat kredisi, Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş. (Türk Eximbank) tarafından geliştirilmiş olup aracı bankalar üzerinden ihracatçılara ulaştırılmaktadır. Bu kredi, Türkiye veya KKTC’de yerleşik ihracatçılar, üretici-ihracatçılar, serbest bölge kullanıcıları ve döviz kazandırıcı faaliyetlerde bulunan firmalar tarafından kullanılabilir. 

Döviz veya Türk Lirası cinsinden sunulan bu kredi, herhangi bir alt limit olmaksızın firmalara özel üst limitlerle tahsis edilir ve vergi, harç, fon muafiyetleri gibi avantajlar da sağlar. Faiz oranları ise seçilen para birimi ve vade süresine göre Türk Eximbank tarafından belirlenir ve güncel oranlar resmi internet sitesinde yayımlanır.

İhracat Kredisi Nasıl Hesaplanır?

İhracat kredisi hesaplama işleminde dikkate alınması gereken başlıca unsurlar; alınacak kredi miktarı, faiz oranı, vade süresi ve seçilen para birimidir. Öncelikle firma ne kadar finansmana ihtiyaç duyduğunu belirler ve kredi Türk Lirası, Dolar, Euro gibi para birimlerinden biriyle talep edilir. Ardından vade süresi belirlenir. Bu süre, kredi türüne göre değişmekle birlikte genellikle birkaç ay ile iki yıl arasında olabilir. 

Faiz oranı, vade süresi ve seçilen para birimine göre farklılık gösterir. Türk Eximbank çoğu zaman sabit faiz oranı uygular. Ancak bazı kredi türlerinde EURIBOR gibi referans oranlara belirli bir marj eklenerek faiz hesaplaması yapılabilir. Toplam geri ödeme tutarı ise anapara ile vade süresine bağlı olarak hesaplanan faiz tutarının toplamıdır. 

Örneğin 1 milyon TL tutarında, 120 gün vadeli ve yıllık %45 faiz oranına sahip bir ihracat kredisi için ödenecek faiz yaklaşık 150.000 TL olur. Bu durumda toplam geri ödeme tutarı 1.150.000 TL’ye ulaşır.

Bazı ihracat kredilerinde, krediye karşılık belirli bir döviz kazandırma taahhüdü istenebilir. Ayrıca vergi, harç ve fon muafiyetleri gibi avantajlar da bulunduğu için bu istisnalar maliyet hesabında önemli bir fark yaratabilir. 

İhracat Kredisi Şartları Nelerdir?

İhracat kredilerinden faydalanmak isteyen firmaların, belirli koşulları sağlaması ve başvuru sürecini doğru şekilde yürütmesi gerekir. Aşağıda, ihracat kredisi başvurusunda aranılan temel şartlar sıralanmıştır:

• Başvuru yapacak firmanın Türkiye veya KKTC’de kayıtlı bir ihracatçı, imalatçı ya da döviz kazandırıcı faaliyette bulunan bir işletme olması gerekir ancak Dış Ticaret Sermaye Şirketleri genellikle ihracat kredisi kapsamı dışında tutulur.
• Kredi kullanımı için belirli bir ihracat veya döviz kazancı taahhüdünde bulunulması zorunludur. Bu taahhüdün, kredi kullanım tarihinden itibaren genellikle 24 ay içinde gerçekleştirilmesi gerekir.
• Firmanın mali durumu ve kredi sicilinin, bankanın veya finans kuruluşunun risk kriterlerine uygun olması beklenir.
• Kredi talep edilen programın koşullarına uygun şekilde, belirlenen üst limitin altında olmalıdır.
• Firmanın, ilgili kredi türüne göre belirlenen sektör veya faaliyet kriterlerini karşılaması gerekir.
• Başvuruda istenen belgelerin eksiksiz ve güncel olarak sunulması şarttır.

İhracat Kredisi Faizleri 2025

2025 yılı itibarıyla Türk Eximbank’ın ihracat kredilerine uyguladığı faiz oranları, kredi türüne, vade süresine, para birimine ve başvuran firmanın KOBİ statüsünde olup olmamasına göre değişiklik göstermektedir. 

Döviz bazlı kredilerde faizler, uluslararası referans oranlar olan SOFR veya EURIBOR üzerine eklenen marjlarla belirlenmektedir. Kısa vadeli döviz kredilerinde faiz oranları KOBİ’ler için genellikle EURIBOR veya SOFR +3,50 ila +4,00 puan arasında değişirken, KOBİ dışı firmalarda bu oran +4,00 ila +4,50 seviyelerine çıkmaktadır. Orta ve uzun vadeli kredilerde ise bu marj KOBİ’ler için +4,00 ila +4,50, KOBİ dışı firmalar için +4,75 ila +5,25 puan aralığında belirlenmiştir. 

Türk Lirası cinsinden ihracat kredilerinde ise 2025 yılı faiz oranları %41 ile %45 arasında değişmektedir. Örneğin 120 gün vadeli bir TL ihracat kredisinde faiz oranı %45 olarak uygulanırken, 360 gün vadeli kredide bu oran %41’e düşmektedir. 

İhracat Kredisi Veren Bankalar Hangileri?

İhracat kredisi, Türk Eximbank tarafından oluşturulmuş finansman desteğidir. Ancak bu kredi Eximbank dışında, Eximbank ile anlaşmalı kamu ve özel bankalar aracılığıyla da kullanılabilir. Bu sistem, ihracatçı firmaların farklı bankalar üzerinden Eximbank kaynaklı uygun maliyetli finansmana erişimini kolaylaştırır ve başvuru sürecini daha esnek hale getirir. Aşağıda ihracat kredisi veren bankalar sıralanmıştır:

• Türk Eximbank
• Ziraat Bankası
• VakıfBank
• Halkbank
• İş Bankası
• Garanti BBVA
• Akbank
• Yapı Kredi Bankası
• QNB Finansbank
• DenizBank
• TEB (Türk Ekonomi Bankası)
• Odeabank
• Alternatif Bank
• Albaraka Türk Katılım Bankası
• Kuveyt Türk Katılım Bankası

İhracat Kredisi Nasıl Alınır?

İhracat kredisi başvuru işleminde firmalar, öncelikle krediye uygunluk kriterlerini taşıyıp taşımadıklarını değerlendirmelidir. Türkiye veya KKTC’de faaliyet gösteren, ihracat yapan ya da döviz kazandırıcı hizmet sunan işletmeler başvuru hakkına sahiptir. Eğer firma bu kriterleri sağlıyorsa, sonraki aşamada ihtiyaç duyulan finansmanın niteliğine göre en uygun kredi türü belirlenmelidir. Bu kredi sevk öncesi, sevk sonrası ya da reeskont kredisi gibi seçeneklerden biri olabilir.

Kredi türü netleştikten sonra, başvuru için gerekli belgelerin eksiksiz ve doğru şekilde hazırlanması gerekir. Temel evraklar arasında Kredi Talep Formu, kesin teminat mektubu ve transfer talimatı yer alır. Eğer krediye konu olan ihracatı gerçekleştirecek firma ile kredi başvurusunu yapan imalatçı farklıysa, ihracatçıdan alınmış firma kaşeli ve imzalı muvafakatname ile bu belgeyi veren firmanın imza sirküleri de dosyaya eklenmelidir. 

Ayrıca ihracatçı muvafakatnamesi, Muvafakatname Formu, Fatura veya Özel Fatura, Serbest Bölge İşlem Formu Bildirimi, Bildirim Formu-GB-ETGB gibi belgeler de başvuru evrakları arasında yer almalıdır. İlk kez ihracat kredisi başvurusunda bulunacak firmaların, bu belgelere ek olarak mali analiz ve istihbarat çalışmasına esas teşkil edecek bilgi ve belgeleri de sunması zorunludur. 

Başvuru süreci, doğrudan Türk Eximbank’a ya da Eximbank ile çalışan aracı bankalar aracılığıyla yürütülür. Belgelerin tesliminden sonra banka, firmanın finansal durumu, geçmiş ihracat performansı ve risk profiline göre detaylı bir değerlendirme yapar. Başvuru olumlu sonuçlandığında, kredi tahsis edilir ve firma, kredi kullanımına karşılık olarak taahhüt ettiği ihracatı genellikle 24 ay içinde gerçekleştirmekle yükümlü olur.

Teminat mektubunun ne anlama geldiğini, nasıl alındığını ve hangi bankaların bu hizmeti daha kolay sağladığını merak ediyorsanız, Teminat Mektubu Nedir, Nasıl Alınır? En Kolay Veren Banka başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz. 

İhracat Kredisi Taahhüdü Nasıl Kapatılır?

İhracat kredisi taahhüt kapama işlemi, krediyi kullanan firmanın yükümlülüklerini yerine getirdiğini resmi olarak belgelediği son adımdır. Bu işlem için öncelikle firmanın, kredi sözleşmesinde belirtilen süre içinde (genellikle 24 ay) ihracatını tamamlamış olması gerekir.  İhracat gerçekleştikten sonra yapılan işlemi kanıtlayan belgeler hazırlanır. Bunlar arasında gümrük beyannameleri, döviz alım belgeleri ve ihracat faturaları yer alır. Belgeler eksiksiz bir şekilde düzenlendikten sonra kredi kullandıran banka ya da doğrudan Türk Eximbank’a taahhüdün kapatılması için başvuru yapılır. 

Başvuru belgeleri kontrol edilip uygun bulunursa, taahhüt resmen kapatılır. Ancak ihracat yapılmaz veya belgeler yetersiz kalırsa, daha önce sağlanan vergi ve fon muafiyetleri iptal edilir ve gecikme cezalarıyla birlikte tahsil edilebilir. 

İhracat Kredisi Sigorta Prim Desteği Ne Kadar?

Türk Eximbank tarafından sağlanan ihracat kredi sigortası prim desteği, firmaların yurtdışı alacaklarını güvence altına alırken, sigorta maliyetlerini düşürmeyi amaçlayan bir teşvik mekanizmasıdır.  2025 yılında ihracat kredisi kapsamında uygulanan sigorta prim desteği oranları sabit değildir ve her işlem için farklılık gösterir. Oranlar; alıcının bulunduğu ülkenin risk durumu, ödeme şekli (örneğin açık hesap, akreditif, banka garantili), vade süresi ve alıcının finansal güvenilirliği gibi birçok faktöre göre Türk Eximbank tarafından ayrı ayrı belirlenir. 

Bu nedenle sabit ya da standart bir prim yüzdesi vermek mümkün değildir. En doğru oran, ihracatçının işlem bilgilerine göre yapılan değerlendirme sonucu belirlenir. Prim tutarını öğrenmek isteyen firmaların doğrudan Türk Eximbank’a başvurarak, alıcıya özel risk değerlendirmesi sonucunda teklif alması gerekir. Ayrıca 2016/8 sayılı Karar’a göre, Türk Eximbank’ın sigorta kapsamındaki işlemlerinden kaynaklanan yıllık zarar oranı %60’ı geçerse, bu oranın üzerindeki zararların Eximbank’a düşen kısmı için devlet destek sağlar. Ancak bu destek, her yıl için en fazla 56 milyon TL ile sınırlıdır.