İcra faiz oranı %9 olarak uygulanıyordu. Ancak 21 Mayıs 2024 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararıyla, kanuni faiz oranının 01.06.2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yıllık %24 olarak uygulanmasına karar verildi. Dolayısıyla icra faizini hesaplarken bu güncel orana dikkat etmek oldukça önemlidir.
Yeni düzenlemeye göre, borçlar için hesaplanan faiz miktarı %24 üzerinden hesaplanacak, bu da borçlular için daha yüksek faiz yükü anlamına gelecektir. Bu nedenle borçluların güncel faiz oranlarını takip etmeleri ve borçlarını zamanında ödemeleri, ileride karşılaşabilecekleri finansal yükleri azaltmak adına kritik öneme sahiptir.
Bu metinde, icra faizinin ne olduğu, nasıl hesaplandığı, güncel faiz oranları ve bu oranların neye göre belirlendiği gibi konulara değineceğiz. Ayrıca icra borcunun 5 yıl boyunca ödenmemesi durumunda ortaya çıkabilecek hukuki ve finansal sonuçları, icra borcuna işleyen faiz miktarının nasıl hesaplandığını ve icra takibinde faizin anaparayı geçip geçemeyeceğini inceleyeceğiz. Son olarak icra inkar tazminatına faiz işleyip işlemediği konusunda bilgi vereceğiz.
İcra faizi, borcunu zamanında ödemeyen borçlunun üzerine eklenen ve borcun geç ödenmesinden doğan zararın giderilmesi amacıyla uygulanan bir faiz türüdür. Alacaklının alacağını zamanında tahsil edememesi durumunda, alacaklının uğradığı zararı telafi etmek için borç miktarı üzerine icra faizi işletilir. İcra faizi, alacaklı tarafından başlatılan icra takibi süreciyle birlikte, borcun ödeme süresinin dolması ve takip işleminin başlatılmasından itibaren hesaplanmaya başlar.
İcra faizi hesaplanırken öncelikle ana borç miktarı ve faiz oranı belirlenir. Faiz oranı, genellikle kanunla belirlenmiş oranlar çerçevesinde uygulanır.
İcra faizi hesaplanırken aşağıdaki adımlar izlenir:
Örneğin, 100.000 TL tutarında bir borç için yıllık %24 faiz oranı ve 365 gün üzerinden hesaplama yapıldığında, günlük faiz miktarı (100.000 TL x %24 / 365) = 65,75 TL olacaktır. Bu durumda, borcun ödenmemiş olduğu her gün için 65,75 TL faiz işler.
30.000 TL üzerinden 365 güne kadar icra faizi hesaplama tablosu aşağıdadır. Resmi gazetede yayınlanan ilgili kanundan yola çıkılarak güncel icra faiz faiz oranı %24 olarak, günlük faiz oranı da %0.06575 olarak kabul edilmiştir.
Gecikme Gün Sayısı | İcra Faizi Oranı (%) | Günlük Faiz Oranı | İcra Faizi (TL) |
---|---|---|---|
30 | 24 | 0.06575 | 1,537.50 |
60 | 24 | 0.06575 | 3,075.00 |
90 | 24 | 0.06575 | 4,612.50 |
120 | 24 | 0.06575 | 6,150.00 |
150 | 24 | 0.06575 | 7,687.50 |
180 | 24 | 0.06575 | 9,225.00 |
210 | 24 | 0.06575 | 10,762.50 |
240 | 24 | 0.06575 | 12,300.00 |
270 | 24 | 0.06575 | 13,837.50 |
300 | 24 | 0.06575 | 15,375.00 |
330 | 24 | 0.06575 | 16,912.50 |
365 | 24 | 0.06575 | 18,892.50 |
Bu tablo, 30.000 TL ana borç tutarı için 365 güne kadar farklı gecikme sürelerine göre icra faizi hesaplamasını göstermektedir. 365 gün gecikme durumunda icra faizi tutarı 18.892,50 TL olacaktır.
İcra faiz oranları, genellikle yıllık olarak belirlenir ve Merkez Bankası tarafından duyurulan tebliğlere göre güncellenir.
Yasal faiz oranı ve temerrüt faizi olmak üzere iki ana faiz oranı bulunmaktadır:
İcra faiz oranları, yasal düzenlemeler ve ekonomik göstergeler dikkate alınarak belirlenir. Bu oranlar genellikle Merkez Bankası tarafından belirlenen politika faiz oranları ve enflasyon oranları gibi makroekonomik göstergelere dayanır. Ayrıca kanunlarda belirtilen sabit oranlar da uygulanır. Ticari borçlarda ve tüketici borçlarında farklı oranlar geçerli olabilir. Ayrıca mahkemeler, tarafların talepleri ve borcun niteliğine göre farklı faiz oranları da belirleyebilirler.
İcra borcunun 5 yıl boyunca ödenmemesi durumunda borçlu çeşitli hukuki ve finansal yaptırımlarla karşı karşıya kalabilir. Bu süreçte hem borcun miktarı faizle birlikte artar hem de borçlunun mal varlıklarına yönelik çeşitli icra işlemleri uygulanabilir.
İcra borcunun uzun süre ödenmemesi durumunda ortaya çıkabilecek durumlar şu şekildedir:
İcra borcuna işleyen faiz miktarı, borcun türüne, borç miktarına ve yasal faiz oranına bağlı olarak değişir. Yukarıda belirttiğimiz gibi, yasal faiz oranı %24’tür. Örneğin, 50.000 TL tutarında bir borç için yıllık %24 faiz oranı uygulanırsa, bir yıllık faiz 12.000 TL olacaktır. Borç 5 yıl boyunca ödenmezse, faizin birikimiyle toplam borç miktarı önemli ölçüde artar. Faiz miktarının hesaplanmasında günlük bazda hesaplama yapılır ve borcun ödenmediği her gün için faiz birikmeye devam eder.
Evet, icra takibinde faiz miktarı zamanla ana parayı geçebilir. Özellikle uzun süre ödenmeyen borçlarda, faiz birikimi ana borcun üzerine çıkarak borçlunun ödeme yükümlülüğünü daha da artırabilir. Bu durum, borcun ödenme süresi ve faiz oranına bağlı olarak değişir. Borcun yıllarca ödenmemesi halinde, biriken faiz borcun ana parasını aşabilir ve borçlunun mali durumu daha da zorlaşabilir.
Evet, icra inkar tazminatı, borçlunun haksız yere icra takibini kabul etmemesi ve borcunu ödememesi durumunda, alacaklının talebi üzerine mahkemenin borçluya verdiği ek bir tazminat cezasıdır. Bu tazminata da faiz işler. Mahkeme kararıyla belirlenen tazminat miktarı üzerinden belirli bir faiz oranı uygulanır ve bu faiz, tazminatın ödenmediği süre boyunca işler.